တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ အနာဂတ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ (အပိုင္း ၂) ေဆာင္းပါးရွင္ တိုင္းရင္းသား တစ္ဦး

ဓာတ္ပံု ဝ စစ္တပ္ပိုင္ လက္နက္အခ်ိဳ႕

 တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ အနာဂတ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္

 (အပိုင္း ၂) ေဆာင္းပါးရွင္ တိုင္းရင္းသား တစ္ဦး

(၁) ႏိုင္ငံေရး။    ။ ပထမဆုံး လုပ္သင့္တာက ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ တပ္မေတာ္က ယူထား တဲ့ (၂၅) ရာခုိင္ႏႈန္း အမတ္ ေနရာထဲက အခ်ိဳ႕အ၀က္ကို တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ ေတြ အတြက္ ခဲြေ၀ေပးဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ႏွစ္ေနရာေပးမယ္ဆိုတာကေတာ့ အေၾကအလည္ ေဆြးေႏြးၿပီး တိုင္းရင္း သား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖဲြ႕က အမည္စာရင္းတင္သြင္း၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႕အပ္ရမွာပါ။ ဒီလို ခန္႕အပ္လိုက္တဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကိစၥ၊ ေဒသခံျပည္သူ႕ကိစၥေတြမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕ေတြအေနနဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္၊ မဲေပးခြင့္ ရွိသြားသလို ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႕ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ားနဲ႕ ဒူးတိုက္ေဆြးေႏြးလို႕ရ၊ အလုပ္အတူလုပ္လို႕ ရတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္သြားမွာပါ။

ေနာက္ၿပီး ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလဲ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၂၅) ရာခိုင္ႏႈန္းရထားတဲ့ အထဲက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တစ္ဖဲြ႕ကို တစ္ဦးစီ၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ဦးစီ ခန္႕အပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ သူတို႕က လိုအပ္သလို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရနဲ႕ ေဆြးေႏြးႏိုင္တယ္၊ အျခားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြနဲ႕လဲ ေဆြးေႏြးႏိုင္တယ္၊ မဲလဲ ေပးႏိုင္တယ္။ အခုကခ်င္ေဒသ စစ္ပဲြကိစၥမ်ိဳးဆိုရင္ ေဒၚစု ၾကား၀င္ေပးပါ လို႕ အထူး ေျပာစရာမလို၊ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေန႕တိုင္းေတြ႕ေနရမွာကိုး။ (စာေရးသူ အထင္ တကယ္လို႕သာ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ KIA ကိုယ္စားလွယ္သာ နဂုိကတည္းက ပါခြင့္ ရခဲ့မယ္ဆိုရင္ ကခ်င္ေဒသမွာ ဒီေလာက္ အေျခအေနဆိုးခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူး။)

တခုရွိတာကေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႕အပ္တယ္ ဆိုေပမယ့္ သူတို႕ အျမင္နဲ႕သူတို႕ လြတ္လြတ္လတ္လတ္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမဲေပး ၾကမွာ ျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြလိုေတာ့ ဦးစီးခ်ဳပ္အမိန္႕အတိုင္း တေသြမတိမ္း လိုက္နာမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကိုေတာ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က နားလည္ေပးႏိုင္ရမွာပါ။

ေနာက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားတပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားတာကို တပ္မေတာ္ ဖက္က ေဒသခံ တပ္ေတြက ေက်နပ္ပါ့မလားလို႕ ေမးစရာ ရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ စဥ္းစား ၾကည့္ပါ။ တကယ္ ျပႆနာ ျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေဒသခံ တပ္ေတြနဲ႕ ၿပီးေလ့မရွိပါဘူး။ ဟုိတပ္မ၊　ဒီတပ္မ စစ္ကူေခၚၾကရတာပါပဲ။　အဲဒီေတာ့　အစကတည္းက　ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္　တားဆီးဖို႕　ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ထဲ သူတို႕ကိုယ္စားလွယ္　ေခၚထားတာကို ၾကည္ျဖဴသင့္ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြနဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ အရပ္သားႏိုင္ငံေရး အဖဲြ႕အစည္းေတြ (ဥပမာ KIO, NMSP) ကိုလဲ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ခြင့္၊ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ခြင့္ ေပးႏိုင္ရမယ္။ (KIOက လာတဲ့　ေဒါက္တာ တူးဂ်ာကို　အရင္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္ခြင့္ မေပးခဲ့တာဟာ ဥပေဒအရ မွန္ခ်င္မွန္မယ္၊ ႏိုင္ငံေရး ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ အင္မတန္ ၾကီးမားတဲ့ အမွားလို႕ စာေရးသူ ျမင္ပါတယ္။) သူတို႕ ဖက္ကလဲ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသား အက်ိဳး အတြက္ တကယ္ လုပ္ေနပါတယ္ဆိုရင္ NLD၊ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး စတဲ့ ပါတီၾကီး ေတြနဲ႕ ယွဥ္ၿပီး ကိုယ့္ျပည္သူရဲ႕ ဆႏၵမဲ အဆုံးအျဖတ္ကို ခံယူရဲရပါမယ္။ ယူနီေဖါင္း၀တ္ ေသနတ္ကိုင္ထား လို႕ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္လို႕မရတာေတာ့ ထားေပါ့။ အရပ္သား ႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႕အစည္း ျဖစ္ပါရက္နဲ႕ ေရြးေကာက္ပဲြ မ၀င္ရဲရင္ သူတို႕ေျပာတဲ့ "တိုင္းရင္းသား အက်ိဳးအတြက္ လုပ္ေနတာပါ" ဆိုတဲ့ စကားဟာ သံသယရွိစရာ ျဖစ္သြားၿပီ။

(၂) စီးပြားေရး။  ။ ၀န္ၾကီး　ဦးေအာင္မင္းက　KNU ဥကၠ႒ကို　"အေကာက္　မေကာက္ပါနဲ႕၊　စီးပြားေရးလုပ္ပါ"　လို႕　ေျပာသတဲ့။　ဒီစကားကို　စာေရးသူ　အျပည့္အ၀ေထာက္ခံပါတယ္။　အစိုးရတပ္ကပဲ　ျဖစ္ျဖစ္၊　တိုင္းရင္းသားတပ္ကပဲ　ျဖစ္ျဖစ္　ယူနီေဖါင္း၀တ္၊　ေသနတ္ကိုင္ၿပီး　ပိုက္ဆံ ေတာင္းတဲ့သူကို　ျပည္သူေတြ　သိပ္အထင္ေသးတယ္။ 　စစ္သားတေယာက္ရဲ႕　လက္ဟာ　စစ္ျဖစ္ခ်ိန္မွာ　ေသနတ္ကိုင္ရတာ မွန္ေပမယ့္　ျငိမ္းခ်မ္းခ်ိန္မွာ　ျပည္သူကို　ကူညီတဲ့လက္၊ ေပးကမ္း တဲ့လက္သာ　ျဖစ္သင့္တယ္၊　ေတာင္းတဲ့လက္　မျဖစ္သင့္ဘူး။　ေနာက္ၿပီး ဆက္ေၾကး ေကာက္တယ္ ဆိုတာ ကုိယ့္နယ္ေျမထဲ ေနထိုင္သူေတြ၊ ျဖတ္သန္း သြားသူေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္သူေတြဆီက ေကာက္တာ ျဖစ္လို႕ နယ္ေျမ က်ယ္ေလေလ အခ်က္အျခာ ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေတြကို အုပ္စီးထားႏိုင္ေလေလ အေကာက္ မ်ားမ်ား ရေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးကို ခြင့္ၿပဳထားရင္ အစိုးရတပ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသား တပ္ အၾကား၊ ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းရင္းသား တပ္ အခ်င္းခ်င္း နယ္လု စစ္ပဲြေတြ ျဖစ္ေအာင္ တြန္းပို႕ သလို ျဖစ္ေနတယ္။  ဒါေၾကာင့္ ၀ါးလုံးတားၿပီး　အေကာက္ ေကာက္တဲ့　အလုပ္မ်ိဳး၊　ကုမၸဏီ၀င္ၿပီး　ဆက္ေၾကး ေတာင္းတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကို　အစိုးရတပ္ေရာ၊　တိုင္းရင္းသား တပ္ေတြပါ　မလုပ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။　

ဒါဆိုရင္　စီးပြားေရးေရာ　လုပ္သင့္လို႕လားလို႕　ေမးစရာ　ရွိတယ္။　ဟုတ္ပါတယ္၊ စီးပြားေရး　လုပ္တာလဲ　စစ္သားအလုပ္　မဟုတ္ပါဘူး။　ဒါေပမယ့္　ဆိုင္ရာ　တပ္ဖဲြ႕၀င္ေတြသာမက　သူတို႕　မိသားစုေတြရဲ႕　စား၀တ္ေနေရးက　ရွိေသးတာကိုး။　အစိုးရတပ္　ကိုယ္တိုင္က　ဦးပိုင္ကုမၸဏီ　ေထာင္ၿပီး　စီးပြားရွာေနတဲ့　အခ်ိန္မွာ　တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြ　စီးပြားေရးလုပ္တာကို　တားျမစ္ လို႕　ဘယ္တရားမွာလဲ။　လုပ္ခြင့္ေပးရမွာပဲ။　

ဒါေပမယ့္　စီးပြားရွာတယ္ဆိုတာလဲ အၿပိဳင္အဆိုင္ လုပ္ရတာမ်ိဳးဆိုေတာ့ အစိုးရတပ္နဲ႕ တုိင္းရင္းသားတပ္၊ ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းရင္းသားတပ္ အခ်င္းခ်င္း စီးပြားေရး စားကြက္ လုတာ၊ ခြက္ေစာင္း ခုတ္တာေတြ ရွိလာႏိုင္ တာပဲ။ ဒီလို ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ကို ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္တို႕ထဲမွာ တိုင္းရင္းသားတပ္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ထည့္ထားသင့္တယ္လို႕ ေျပာခဲ့တာပါ။

(၃) စစ္ေရး။      ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူလုိက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႕ စၿပီး ေဆြးေႏြးၾကမွာကေတာ့ နယ္ေျမကိစၥပါ။ စစ္သား ဆိုတာမ်ိဳးကလဲ ေျမတလက္မကို အသက္တေခ်ာင္း ဆိုသလို ရင္းၿပီး တိုက္ယူထားရတဲ့ ကိုယ့္ပိုင္နက္ နယ္ေျမကို အလြန္တန္ဖိုးထားတာ ျဖစ္လို႕ နယ္ေျမကိစၥ ဆိုတာ ဆတ္ဆတ္ထိ မခံ၊ အတိမ္းအေစာင္း မခံတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးပါ။ တဖက္က ၾကည့္ျပန္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္တပ္ေတြ သိပ္နီးကပ္ေနရင္ အထင္လဲြမွားၿပီး ပစ္ခတ္ တဲ့ ကိစၥက မၾကာခဏ ျဖစ္ေနမွာမို႕ သူလဲဆုတ္၊ ကိုယ္လဲဆုတ္ အေပးအယူ လုပ္ၾကရမွာပါ။  ဒါေပမယ့္ နယ္ေျမ ကိစၥဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ခါစ ေလာက္သာ အေရးၾကီးပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီးသား တပ္ခ်င္း ေနာင္အခါ ျပန္တိုက္ၾကတယ္ဆိုတာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္၊ နယ္ေျမကိစၥ သက္သက္ေၾကာင့္ေတာ့ ျဖစ္ခဲပါတယ္။  ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးကိစၥေတြကို အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ထားႏိုင္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပ်က္ဖို႕ ခဲယဥ္းပါတယ္။

တခု စဥ္းစားရမွာက လူသစ္ စုေဆာင္းတဲ့ ကိစၥပါ။ လူငယ္ေတြ ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ ကိုယ္ စစ္ထဲ ၀င္တာကို ဘာမွ ေျပာစရာ မရွိေပမယ့္ အတင္း အဓမၼ ေခ်ာဆဲြၿပီး စစ္မႈထမ္းခိုင္းတဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ႏွစ္ဖက္ လုံးက မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဒါက ကိုယ့္ၿပည္သူကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္ရာ ေရာက္တဲ့အျပင္ တပ္အတြက္ လဲ မေကာင္းပါဘူး။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဆိုရင္ စစ္မႈမထမ္းမေနရ ဥပေဒရွိေပမယ့္ ဗီယက္နမ္စစ္ပဲြ ရႈံးတဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး အဲဒီဥပေဒကို လက္ေတြ႕ မက်င့္သုံးေတာ့လို႕ အခုလက္ရွိ အေမရိကန္ စစ္တပ္ဟာ ကိုယ့္ သေဘာ နဲ႕ကိုယ္ စစ္ထဲ၀င္လာသူ volunteer ေတြနဲ႕သာ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့တပ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဘာျဖစ္လို႕ အဲဒီလို လုပ္ရသလဲ။ ဥပေဒနဲ႕ အတင္း ေခ်ာဆဲြဲၿပီး စစ္ထဲ ေရာက္လာသူေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ စစ္ေျမျပင္ မွာ သုံးစားလို႕ မရတာကို ဗီယက္နမ္ စစ္ပဲြမွာ ကိုယ္ေတြ႕ သိလိုက္ရလို႕ ျဖစ္ပါသတဲ့။ ျမန္မာျပည္ (တပ္မေတာ္/ တိုင္းရင္းသား) စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ဘယ္လိုယူဆမလဲ မေျပာတတ္ပါ။

ဒါေပမယ့္ တပ္မေတာ္က လက္ခံႏိုင္ပါ့မလား

အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို လက္ရွိ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႕ ရုတ္တရက္ေတာ့ လက္ခံႏိုင္ဖို႕ မလြယ္ဘူး။ ဘာလို႕လဲ ဆိုေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေနခ်ိန္မွာ ျပႆနာ မရွိလွေပမယ့္ အခု KIA နဲ႕ ျဖစ္ခဲ့သလို တိုင္းရင္းသား တစ္ဖဲြ႕ဖဲြ႕နဲ႕ စစ္ေရးတင္းမာလာတဲ့ အခ်ိန္ မ်ိဳးမွာ အဲဒီအဖဲြ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ထဲ၊ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ထဲ ရွိေနရင္ တပ္မေတာ္ဟာ စစ္ေရး အရေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးအရပါ ႏွစ္ဖက္ညွပ္ အတိုက္ခံရတဲ့အေျခအေန ေရာက္သြား ႏိုင္လို႕ပဲ။ စစ္မ်က္ႏွာ (၂) ဖက္ဖြင့္ၿပီး တိုက္ရတာကို ဘယ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မွ မၾကိဳက္ဘူး။

ဒါေပမယ့္ စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး။  စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကေန (၂၀၀၈) ဥပေဒနဲ႕ အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို ေျပာင္းလိုက္တာနဲ႕ ႏိုင္ငံေရး စစ္မ်က္ႏွာဟာ ပြင့္သြား ခဲ့ပါၿပီ။   ျပည္နယ္အဆင့္ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဗဟိုအဆင့္ ျဖစ္ျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ဆိုတာ အယူ၀ါဒကဲြျပားဆန္႕က်င္တဲ့သူေတြ လြန္ဆဲြအားၿပိဳင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေျမျပင္ ပါပဲ။ အစိုးရနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ သေဘာထားကဲြတာေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ အာဏာရပါတီနဲ႕ အတိုက္အခံ ပါတီ သေဘာထား ကဲြတာေတြ၊ အာဏာရ ပါတီတခုထဲမွာကို (ဦးဆန္းဆင့္နဲ႕ ဦးေဌးဦးတို႔လို) သေဘာထား ကဲြၾကတာေတြ လူသိရွင္ၾကား ေတြ႕ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္ (လူမသိတဲ့ အကဲြအၿပဲေတြလဲ ဘယ္ေလာက္ ေတာင္ ျဖစ္ခဲ့လဲ မသိဘူး)။ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႕ ႏိုင္ငံေရး စစ္မ်က္ႏွာ မဖြင့္ခ်င္လို႔ အစကတည္းက လႊတ္ေတာ္ထဲ မပါဘဲ ႏိုင္ငံေရး သမား ေတြနဲ႕ လႊဲထားတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့။ အခုက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲ ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာ (၂၅) ရာႏႈန္း ယူထားတယ္ ဆိုတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေျမျပင္မွာ အသင့္ေနရာ ယူထားတဲ့ သေဘာပဲ။ စစ္ေျမျပင္မွာ ေနမွေတာ့ စစ္လဲ တိုက္ႏိုင္ရမွာေပါ့။ ဒါ လႊတ္ေတာ္ထဲ ရွိေနတဲ့ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ တာ၀န္ျဖစ္ရမွာပဲ။ 

 

 

 အခု KIA နဲ႕ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာမ်ိဳးဆိုပါေတာ့။ ေသြးေျမမက်ခင္ ျပႆနာ ေျပလည္ေအာင္၊ တိုက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အျမန္ျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ တပ္မေတာ္ သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖဲြ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႕ အျပိဳင္ အျခား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို စည္းရုံးဖို႕ ၾကိဳးစားရမွာေပါ့။ ဒါမွလဲ စစ္ေျမျပင္မွာ အသက္ေသြးေခြ်းေတြ ေပးဆပ္ရမယ့္၊ ေပးဆပ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ အရာရွိ စစ္သည္ေတြ အေပၚ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ရာ ေရာက္မွာပါ။

စည္းရုံးရတာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ၊ ဘာလို႕ "အၿပိဳင္" စည္းရုံးရမွာလဲလို႕ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ လူ႕သဘာ၀ကိုက တဖက္သတ္စကားဆို နား၀င္ေလ့မရွိလို႕ပါ။  အနီးဆုံး ဥပမာ ေပးရရင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တုံးက ျပည္တြင္းအတိုက္အခံ ေတြကို ပါးစပ္ပိတ္ထားၿပီး အစိုးရပိုင္ သတင္းစာ၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္ သံၾကားေတြထဲကေန ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပည္သူကို စည္းရုံးလိုက္တာ ဘာမ်ား ေအာင္ျမင္ခဲ့သလဲ။ လူေတြဟာ ဘီဘီစီ၊ ဗီြအိုေအလို ျပည္ပအသံလႊင့္ ဌာနေတြက သတင္းေတြကိုမွ ယုံၾကည္ၿပီး အစိုးရက မွန္တာ တရား၀င္ ေျပာရင္ေတာင္ မယုံၾကည္ ၾကေတာ့တဲ့ အထိ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အဲဒါ တဖက္သတ္ စည္းရုံးေရး လုပ္ခဲ့လို႕ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ။ 

အမွန္က ကိုယ့္စကားကို သူမ်ားနား၀င္ေစခ်င္ရင္ ကိုယ္နဲ႕ အယူ၀ါဒမတူ ဆန္႕က်င္သူေတြကိုလဲ ေျပာခြင့္ ေပးရပါတယ္။ အခု နာမယ္ၾကီးေနတဲ့ ေဒါက္တာဆိတ္ဖြား ကိစၥ ၾကည့္ေပါ့။ သူေရးတာ ဖတ္တဲ့လူ မရွိဘူး ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္က ဘယ္ဂရုစိုက္ေနပါ့မလဲ။ သူ႔ ပရိသတ္နဲ႕သူ အားေပးဖတ္ရႈေနတဲ့သူေတြ အခိုင္အမာ ရွိေနလို႔သာ လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုတင္ခံရတဲ့ အေျခအေနထိ ေရာက္ရတာကိုး။ သူ ဘယ္သူ ဘယ္၀ါဆိုတာ မသိရေပမယ့္ အတိုက္အခံထဲက မဟုတ္ဘဲ  အစိုးရဌာနတခုခုက လူၾကီး ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာ၊ အစိုးရအေနနဲ႔ တရား၀င္ ထုတ္ေျပာလို႕ မျဖစ္တဲ့ သေဘာထား အာေဘာ္ ေတြကို တဖက္လွည့္နဲ႕ တင္ျပေနတယ္ ဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာ သေလာက္ ရွိပါတယ္။ အရင္ အစိုးရ လက္ထက္ မွာဆို ဒီလိုလူမ်ိဳး ဘယ္ေလာက္ စာေရး ေကာင္းေကာင္း ပရိသတ္ ရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါျဖင့္ အခု ဘာလို႕ ေဒါက္တာဆိတ္ဖြား မွာ ပရိသတ္ ရွိေနရသလဲ။ ရွင္းရွင္း ေလးပါ။ အတိုက္အခံ မီဒီယာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ႏွစ္ဖက္စကား ခ်ိန္ထိုးခ်င္သူေတြက ေဒါက္တာ ဆိတ္ဖြားေရးတဲ့ စာေတြကို ဖတ္ၾကလို႕ ပရိသတ္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလဲ ဒီသေဘာပါပဲ။ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕ေတြ ဆိုတာ တခ်ိန္က တပ္မေတာ္နဲ႕ သူေသကိုယ္ေသ တိုက္ခဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အလုံးစုံ ေျပလည္မႈ မရခင္မွာ အခန္႕မသင့္ရင္ အခု KIA နဲ႕ တိုက္သလို ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ရမယ့္ သူေတြလဲ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ မျငင္းလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ တပ္ဖဲဲြ႕ေတြရဲ႕ အသံေတြ၊ သေဘာထား အျမင္ေတြကို  လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက တိုက္ရုိက္နားေထာင္ခြင့္၊ ျပန္လွန္ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရမွသာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အသံ၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြကိုလဲ ႏိုင္ငံေရး ေလာကမွာ၊ ေအာက္ေျခလူထုအထဲဲမွာ တေလးတစား နားေထာင္ စဥ္းစားၾကမွာပါ။ ဒါက တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္ဖို႕ တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အနာဂတ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္

အခုေျပာခဲ့တာေတြက (၂၀၀၈) ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက အခုဆႏၵရွိရင္ အခုထလုပ္လို႕ ရတာေတြ ကို ေျပာခဲ့ တာပါ။ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ဖို႕၊ ခိုင္မာတဲ့ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ကို ထူေထာင္ဖို႕ ဆိုရင္ေတာ့ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္မွ ရမွာပါ။ အဲဒီလုိ ျပင္ဖို႕ ဆိုတာလဲ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ကို ျပည္သူေတြက ဘယ္လို ျမင္ခ်င္တယ္၊ ဘယ္လိုပုံစံနဲ႕ ရွိေစခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားေပၚ မူတည္ ပါတယ္။ ျပည္သူ တဦး၊ တိုင္းရင္းသားတဦး အေနနဲ႕ စာေရးသူ ျမင္ခ်င္တဲ့ တပ္မေတာ္ ပုံစံကို ဒီေနရာမွာ တင္ျပသြားမွာပါ။

ပထမဆုံး ျပည္ေထာင္စု အစိုးရလက္ေအာက္ က ဗဟုိတပ္ အေၾကာင္းကို ေျပာၾကည့္ပါမယ္။ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (၃) ေယာက္ အထက္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႕ တက္လာတဲ့ အရပ္သား သမၼတက တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ရမွာပါ။ (ပုံမွန္အခ်ိန္မ်ိဳးမွာေတာ့ သမၼတက စစ္တပ္ကို တိုက္ရုိက္ ကိုင္တြယ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အရပ္သား ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးကို လဲႊထားမွာပါ။) တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူးရယ္လို႕ေတာ့ သီးသန္႕ မရွိရေတာ့ပါဘူး။ အေျခခံဥပေဒမွာ တပ္ကို အာဏာ သိမ္းခြင့္ ေပးမထားရုံမက အေျခခံဥပေဒကို ေက်ာ္ၿပီး အလြယ္တကူ အာဏာမသိမ္း ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးဖို႕ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူးကို သီးသန္႕ မထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ (အိႏၵိယဆိုရင္ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ ဦးစီးခ်ဳပ္ သုံးေယာက္ဟာ အရပ္သားျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီး ေရွ႕ေမွာက္က လဲြရင္ သာေရးနာေရးကိစၥ မွာေတာင္ လူခ်င္း မဆုံရဘူးလို႕ တားျမစ္ထားပါသတဲ့)  ေနာက္ၿပီး (၂၀၀၈) ဥပေဒအရ ယူထားတဲ့ (၂၅) ရာႏႈန္း ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၊ တိုင္း/ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ရာထူးေတြကိုလဲ စြန္႕လႊတ္ရမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးက လုံး၀ထြက္ရတဲ့ သေဘာပါပဲ။

ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္တာကိုလဲ စြန္႕ရမွာပါ။ ဒီလို ေျပာလို႕ ဦးပိုင္ကုမၸဏီၾကီးကုိ အစိုးရလွဴလိုက္ ရမယ္လို႕ မဆိုလိုပါဘူး။ ပိုင္ဆိုင္မႈကို မစြန္႕ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံမႈ (management and execution) အပိုင္း ကိုသာ အစိုးရကို လဲႊလိုက္ရမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီၾကီးေတြမွာေတာင္ ပုိင္ဆိုင္မႈနဲ႕ စီမံခန္႕ခဲြမႈကို ခဲြျခား ထားပါတယ္။ အစုရွယ္ယာပိုင္ဆိုင္သူေတြက ကုမၸဏီက ျဖစ္လာတဲ့အျမတ္အစြန္းကို ေ၀ပုံက် ခဲြယူရုံ ျဖစ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊စီမံခန္႕ခဲြေရးက်ေတာ့ တကယ္ စီးပြားေရးကြ်မ္းက်င္တဲ့ professional ေတြကို CEO (အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္) အျဖစ္ လခ ေကာင္းေကာင္းေပးၿပီး ခန္႕၊ အဲဒီ CEO ကမွ ၀န္ထမ္း ေတြ ခန္႕ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ၾကတာပါ။ အခုလဲ ဒီသေဘာပါပဲ။  ကိုယ္မကြ်မ္းက်င္တဲ့ စီးပြားေရး အလုပ္ကို စစ္သားေတြ ကိုယ္တိုင္ လုပ္မယ့္အစား အစိုးရကတဆင့္ တကယ္ကြ်မ္းက်င္သူေတြကို လခ ေကာင္းေကာင္း ေပးၿပီး လုပ္ခိုင္း၊ အဲဒီက ျဖစ္လာတဲ့ အျမတ္အစြန္းရယ္ နိုင္ငံေတာ္က ခ်ေပးတဲ့ ကာကြယ္ေရးဘတ္ဂ်က္ရယ္ ေပါင္းၿပီးမွ စစ္သည္ေတြအတြက္ လက္နက္ခဲယမ္း၊ လစာ၊ ရိကၡာ၊ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး စသည္ျဖင့္ စီစဥ္ ရပ္တည္ ရမွာပါ။ 

စစ္အစိုးရေခတ္လို စီးပြားေရး အကြက္အကြင္း ေကာင္းတိုင္း ေနရာ၀င္ယူတာမ်ိဳး ကေတာ့ ဘယ္ျဖစ္ႏိုင္ေတာ့မလဲ။ ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရး အသစ္ တိုးခ်ဲ႕ခြင့္ကုိ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္တာ စစ္သားအလုပ္မွ မဟုတ္တာကိုး။

ေနာက္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ေတြ ကိစၥပါ။ သူတို႕အတြက္က်ေတာ့ ဥပေဒ လိုအပ္ခ်က္ (၃) ခုရွိတယ္လို႕ ျမင္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ . . .

၁။ ဆိုင္ရာ ျပည္နုယ္အစိုးရကို ေဒသခံ ျပည္သူေတြက လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႕ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခြင့္

၂။ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႕ ဗဟုိအစိုးရအၾကားမွာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တိက်ျပတ္သားတဲ့ အာဏာခဲြေ၀မႈ

၃။ ျပည္နယ္က ထြက္တဲ့ သယံဇာတနဲ႕ ျပည္နယ္တြင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကေန ရလာတဲ့ အခြန္ ဘ႑ာကို  ျပည္နယ္နဲ႕ ဗဟုိအစိုးရတို႕ ခဲြေ၀ရယူပုံ စံနစ္ တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ (လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြ နဲ႕ ဆိုင္တာကိုသာ ေျပာတာျဖစ္လို႕ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးကိစၥလို အျခား အေရးၾကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥေတြ မေျပာဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ရတာပါ)

အဲဒီဥပေဒေၾကာင္း လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္စုံၿပီ ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕ေတြဟာ ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ အစိုးရကို သစၥာခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗဟုိအစိုးရမွာလိုပဲ အရပ္သားျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႕ တက္လာတဲ့ ျပည္္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က  ျပည္နယ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ရမွာပါ။ သူက (တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္တဲ့) ျပည္ေထာင္စု သမၼတကို တိုက္ရုိက္ သစၥာခံၿပီး  သူ႕ျပည္နယ္ထဲက တိုင္းရင္းသားတပ္ဖဲြ႕ေတြကို သူ႕လိုပဲ အရပ္သားျဖစ္တဲ့ ျပည္နယ္ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးကတဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ပါလိမ့္မယ္။  

တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြဟာလဲ ဗဟုိအစိုးရ တပ္လိုပဲ လႊြတ္ေတာ္အမတ္ရာထူးေတြကို စြန္႕လႊတ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးကထြက္ရမွာပါ။ လက္ရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုလဲ ပိုင္ဆိုင္မႈကို မစြန္႕ေပမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံမႈ အပိုင္းကို ျပည္နယ္ အစိုးရကို လႊဲအပ္ရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြက ရရွိတဲ့ အျမတ္အစြန္းရယ္၊ ျပည္နယ္က ခ်ေပးတဲ့ ကာကြယ္ေရး ဘတ္ဂ်က္ရယ္ ေပါင္းၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြ ရပ္တည္ၾက ရမွာပါ။ ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရးအသစ္တိုးခ်ဲ႕ခြင့္ေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး။ လက္နက္ခဲယမ္း ၀ယ္ယူ မႈကလဲ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တဆင့္သာ ျဖစ္ရပါလိမ့္မယ္။ အခုလို သူခိုးေစ်းက ၀ယ္ခြင့္ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ 

ဒါက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးရွိတဲ့ ျပည္နယ္ေတြ အတြက္သာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္ မရွိတဲ့ မႏၱေလးတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း စတဲ့  ေဒသေတြက တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရေတြကလဲ ကိုယ့္ ဘတ္ဂ်က္ ေပၚ မူတည္ၿပီး ေဒသခံတပ္ေတြ ဖဲြ႕ခြင့္ ရွိတာပါပဲ။ တကယ္ကေတာ့ ဖဲြ႕ခြင့္ရွိရုံ မဟုတ္၊ ဥပေဒထုတ္ၿပီး ေတာ့ကို ဖဲြ႕ခိုင္းရမွာပါ။ 

အဲဒီ ေဒသခံ ျပည္နယ္တပ္၊ တိုင္းေဒသၾကီးတပ္ေတြဟာ ပုံမွန္အခ်ိန္မ်ိဳးမွာေတာ့ ကိုယ့္ေဒသမွာ ကိုယ္ ေနၿပီး လုံျခဳံေရးတာ၀န္ယူၾကရမွာပါ။ ဗဟုိအစိုးရတပ္ေတြကေတာ့ တုိင္းအႏွံ႕၊ ျပည္နယ္အႏွံ႕ မွာ ေနထိုင္ ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရး တာ၀န္ကို ယူၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

အခုေျပာခဲ့တဲ့ အေနအထား ကို ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ျပည္နယ္တပ္ေတြ၊ တုိင္းေဒသၾကီးတပ္ေတြဟာ ဗဟုိ အစိုးရစစ္တပ္ လက္ေအာက္မွာ တိုက္ရုိက္ရွိမေနဘူး ဆိုတာ ေတြ႕ရမွာပါ။ ဒီလို central command (ဗဟုိအုပ္ခ်ဳပ္မႈ) တခုတည္း ေအာက္မွာ မရွိတဲ့တပ္ေတြ ေဒသတခုတည္းမွာ အတူတူ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ရရင္ ျပႆနာ ျဖစ္မကုန္ဘူးလားလို႕ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။

အေျဖကေတာ့ ျပႆနာ မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားရင္ ျပႆနာ မျဖစ္ပါဘူး။  အေရးအၾကီးဆုံးက သူတို႕ရဲ႕ လုပ္ငန္း တာ၀န္ကို တိတိက်က် ခဲြျခားထားဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ သဘာ၀ ေဘးအႏၲရာယ္ေတြ က်ေရာက္လို႕ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္တာ၊ ရဲတပ္ဖဲြ႕ ေတာင္ မႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သူခိုး ဓါးျပ ထၾကြေနတာမ်ိဳး ကို ႏွိမ္နင္းတာ၊ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈကို ကာကြယ္တာ စတဲ့ အလုပ္ေတြဟာ ျပည္နယ္ေစာင့္တပ္နဲ႕သာ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက နီးစပ္တဲ့ ဥပမာေပးရရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖဲဲြ႕အစည္းေတြ ျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္နဲ႕ ရဲတပ္ဖဲြ႕ လိုပါပဲ။ စစ္သားနဲ႕ ရဲဆိုတာ တေယာက္ ခ်င္း၊ နွစ္ေယာက္ခ်င္း ရန္ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မယ္။ အုပ္စုလိုက္လဲ ရန္ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ တပ္မေတာ္နဲ႕ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖဲြ႕တို႕ တိုက္ပဲြ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ကေတာ့ မၾကားဖူးဘူး။ လုပ္ငန္းတာ၀န္ခ်င္း လုံး၀မတူ ၾကလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုလဲ ဒီသေဘာမ်ိဳး လုပ္ရမွာပါပဲ။ 

ဒါဆိုရင္ ျပည္နယ္တပ္ေတြဟာ ကိုယ့္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ လုံျခဳံေရးပဲ လုပ္ၾကရေတာ့မွာလား၊ ျပည္ေထာင္စုၾကီး အႏၲရာယ္ၾကဳံခ်ိန္မွာ မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္ ေနၾကရေတာ့မွာလားလို႕ ေမးစရာ ရွိတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရးၾကဳံရင္ ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရး တာ၀န္ကိုလဲ ထမ္းေဆာင္ၾကရမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ျပည္နယ္တပ္ေတြ သစၥာခံတာက ျပည္နယ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္တဲ့ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ၿပီး သူကမွ ျပည္ေထာင္စုကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုသမၼတကို တိုက္ရုိက္ သစၥာခံတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္နယ္တပ္ေတြ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တာ၀န္ကို ထမ္းရမယ္ဆိုရင္ သမၼတက တိုက္ရုိက္ အမိန္႔ ထုတ္ၿပီး ဆင့္ေခၚရပါလိမ့္မယ္၊ တိုင္းမွဴး တပ္မမွဴးအဆင့္ေလာက္နဲ႕ ဆင့္ေခၚလို႔ မရပါဘူး။ 

သမၼတက ဆင့္ေခၚတဲ့ေနရာမွာလဲ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဆင့္ေခၚလို႔ရတယ္ဆိုတာကို ဥပေဒ စည္းကမ္းေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ျပန္ထားရမွာပါ။ (ဒါလဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို အတုယူတာပါပဲ)

ေနာက္တခု။  ျပည္နယ္တခုရဲ႕ နယ္စပ္မွာ မျငိမ္မသက္ ျဖစ္လို႕ စစ္ျပင္ရတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳး၊  ႏိုင္ငံျခားကတပ္ေတြနဲ႕ အေျခအေနတင္းမာၿပီး ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သမၼတရဲ႕ ဆင့္ေခၚခ်က္ကို နာခံၿပီး  ျပည္နယ္တပ္ေတြက ဗဟုိအစိုးရတပ္နဲ႔ အတူတူ တာ၀န္ထမ္းၾကၿပီ ဆိုပါေတာ့။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ တပ္ေတြကို တာ၀န္ယူ အမိန္႕ေပးရမယ့္ စစ္သူၾကီး (commander) ဟာ တစ္ေယာက္ တည္း ျဖစ္ရပါတယ္။  ႏွစ္ေယာက္ ရွိေနရင္ တေယာက္တေပါက္ အမိန္႕ထုတ္ေနတာနဲ႕ အကုန္ အခ်ိတ္ အဆက္လဲြၿပီး ဒုကၡ ေရာက္ကုန္မွာကိုး။ အဲဒီ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ စစ္သူၾကီးကို ဘယ္လို ေရြးမလဲ ဆိုတဲ့ ကိစၥကို စဥ္းစားရပါမယ္။ ဒီကိစၥမ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံတကာထုံးစံကေတာ့ စစ္တပ္ အင္အား မ်ားမ်ား ေပးႏိုင္တဲ့ ဖက္က စစ္သူၾကီး ျဖစ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ဒုတိယကမၻာစစ္တုံးက ေနာ္မန္ဒီ ကမ္းေျခတက္ တိုက္ပဲြကို ၾကည့္ပါ။ 

အဲဒီတိုက္ပဲြမွာ အဂၤလိပ္ တပ္ေရာ၊ အေမရိကန္တပ္ေတြပါ မဟာမိတ္ ေတြအေနနဲ႕ ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ ဖက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေမာင္ဂုိမာရီ (Gen. Montgomery) ဟာ တကယ့္ ၀ါရင့္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးပါ။ ဒါေပမယ့္ တိုက္ပဲြ၀င္ တပ္အင္အား က်ေတာ့ အေမရိကန္တပ္ေတြက မ်ားေနတဲ့ အတြက္ ေမာင္ဂုိမာရီ ေလာက္ အေတြ႕အၾကံဳမရင့္တဲ့ အေမရိကန္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အိုင္စင္ေဟာင္၀ါ (Gen. Eisenhower) က စစ္သူၾကီး အေနနဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ရသူ ျဖစ္သြား ခဲ့ပါတယ္။ ခုလဲ ဒီသေဘာမ်ိဳး က်င့္သုံး ရမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ တပ္ အင္အား နည္းတဲ့ဖက္မွာ တကယ္ ေတာ္တဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ရွိလို႔ သူ႕ကိုပဲ ဗဟုိကေရာ၊ ျပည္နယ္ ကပါ ေရြးခ်င္သပ ဆိုလဲ ရတာပါပဲ။ 

ဒီေနရာမွာ ေမးစရာရွိတာက "တိုင္းျပည္တခုမွာ တပ္မေတာ္တစ္ခုတည္းရွိရတယ္ မဟုတ္ဘူးလား” ဆိုတဲ့ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းမဟုတ္ပါဘူး။ စာေရးသူ တင္ျပခဲ့တာ ဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးေနတဲ့ ပုံစံပါ။ (အေသးစိတ္ကို http://en.wikipedia.org/wiki/National_Guard_of_the_United_States မွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္) ဘာလို႕ ဒီပုံစံကိုမွ အတုယူရမလဲလို႕ ေမးစရာရွိတယ္။ အရင္ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္ (၁၉၆၂) တုံးက ဖက္ဒရယ္ စံနစ္ လုပ္ဖို႕ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေဆြးေႏြးေနတုံး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တာ တိုင္းရင္းသားေတြ မေမ့ၾက ေသးဘူး။ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၿပီ: အားလုံး အေျခတက်ျဖစ္လို႔ တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြ လက္နက္ခ်ၿပီးကာမွ စစ္တပ္က ထပ္ၿပီး အာဏာသိမ္းခဲ့ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတဲ့ သံသယဟာ တိုင္းရင္းသားေတြမွာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြကို လက္နက္ခ်ခိုင္းဖို႕ (ဒါမွမဟုတ္) တပ္မေတာ္လက္ေအာက္မွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အေနနဲ႕ ေနခိုင္းဖို႔ ဆိုတာ လက္ေတြ႕အားျဖင့္  မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ အေမရိကန္စံနစ္ကို အၾကံေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုေျပာခဲ့တာဟာ စာေရးသူအေနနဲ႕ ပုံေဖၚၾကည့္မိတဲ့ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ အေနအထားပါ၊ ေ၀ဖန္ဖို႕နဲ႕ ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကဖို႔ပါ။ 

ေနာက္ဆက္တဲြ။  ။ စာေရးသူ တင္ျပခဲ့တာနဲ႔ မတူျခားနားတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ေတြကိုလဲ အင္တာနက္ မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ 

အခ်ိဳ႕က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုရယ္လို႕ ျဖစ္လာၿပီး ျပည္ပရန္စြယ္လဲမရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳး ဆိုရင္ ျပည္နယ္ ကာကြယ္ေရးဟာ ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္တပ္နဲ႕တင္ လုံေလာက္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗဟုိ အစိုးရ တပ္ေတြ ျပည္နယ္ထဲ လာၿပီး တပ္စဲြထားဖို႕ မသင့္ဘူး၊ ျပည္မမွာပဲ ေနသင့္တယ္လို႕ ယူဆ ၾကပါတယ္။ ဒီအယူအဆဟာ သဘာ၀ မက်ပါဘူး။ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံထဲက ျပည္နယ္အားလုံးလိုလိုမွာ ဗဟုိအစိုးရတပ္ (Federal forces) ေတြ တပ္စဲြထားတာပါပဲ၊ အဲဒဲီလို တပ္စဲြ ထားလို႕ ဖက္ဒရယ္မူ ပ်က္မသြားပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး "ငါတို႕ နယ္ေျမထဲမွာ ငါတို႕တပ္ပဲ ရွိရမယ္၊ တျခား တပ္ေတြ မေနနဲ႕" ဆိုတဲ့ စကားမ်ိဳးကို လြတ္လပ္ၿပီး အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာပိုင္စိုးတဲ့ ႏိုင္ငံ (sovereign state) တခုကသာ ေျပာပိုင္တယ္၊ ေျပာခြင့္ ရွိတယ္။ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတခုရဲ႕ ျပည္နယ္က ေျပာတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာကို ထိပါးျခိမ္းေျခာက္ရာ ေရာက္လို႕ ဘယ္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ လက္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလမ္းကို မျဖစ္မေနသြားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ အဓြန္႕ရွည္ဖို႕သာ ရွိပါတယ္။

ေနာက္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဆိုတာ ဆိုင္ရာ တိုင္းနဲ႕ ျပည္နယ္ ေတြက အခ်ိဳးက် ပို႕လႊတ္တဲ့ တပ္ေတြ ေပါင္းထားတဲ့ တပ္ေပါင္းစုသာ ျဖစ္သင့္တယ္ လို႕ ဆိုၾကတယ္။ သူတို႕ မူအရ သက္ဆိုင္ရာ တုိင္းတပ္၊ ျပည္နယ္တပ္ေတြ ဖယ္လိုက္ရင္ ဗဟုိအစိုးရ လက္ေအာက္မွာ  ေနျပည္ေတာ္ စစ္ရုံးခ်ဳပ္ပဲ က်န္ရမယ့္ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါလဲ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ဖက္ဒရယ္စံနစ္မွာ ဗဟိုအစိုးရနဲ႕ ျပည္နယ္အစိုးရဆိုတာ ရန္ျဖစ္လိုက္၊ ျပန္တဲ့လိုက္နဲ႕ "လင္နဲ႕မယား လွ်ာနဲ႕သြား" ဆိုသလို ေနၾကရတာပါ။ ဗဟုိ အစိုးရမွာ စစ္တပ္ မရွိဘူးဆိုရင္ ထစ္ကနဲ တခုခု အဆင္မေျပ ျဖစ္လိုက္တာနဲ႕ ျပည္နယ္အစိုးရေတြက ျပည္နယ္ပိုင္ စစ္တပ္ကို အားကိုးၿပီး အလြယ္တကူ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာ ႏိုင္ေအာင္ လမ္းခင္းေပးထား သလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီ အေျခအေနမ်ိဳးကို ဘယ္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရကမွ လက္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလမ္းကို သြားရမွ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္လဲ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ "မၿငိမ္းေသာမီး" ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။

တိုင္းရင္းသား တစ္ဦး

 အပိုင္း (၁) ျပန္ဖတ္လိုလွ်င္ http://www.demowaiyan.org/2013/02/blog-post_8124.html