ဒီမိုေ၀ယံ သုိ႔ ေပးပို႔ေသာ တိုင္ၾကားစာမ်ား သတင္းမ်ား ကို microsoft word ဖိုင္မ်ားျဖင့္ ေပးပို႔ေပးပါရန္ ေလးစားစြာေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။ ေပးပုိ႔လာေသာ စာမ်ားကို အခ်ိန္မွီေဖာ္ျပေပးႏိုင္ရန္ၾကိဳးစားပါမည္။

ဘာသာေပါင္းစံုုျငိမ္းခ်မ္းေရး အပိုင္း(၁) ေဆာင္းပါးရွင္ (ဝံသာႏု ရကၡိတ)

ဘာသာေပါင္းစံုုျငိမ္းခ်မ္းေရး အပိုင္း(၁)
 ေဆာင္းပါးရွင္   (ဝံသာႏု ရကၡိတ) 
ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ  ေခတ္ကာလ အဆက္ဆက္ကထည္းက  ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္  လူမ်ိဳးေရးယိမ္းေသာ  ျပသနာမွာ  တစတစ ႀကီးထြားလာေနပါသည္။  တကယ္ေတာ့ ေရွးသမိုုင္းအစဥ္အဆက္  ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ  အရည္းႀကီးေတြကိုု  ျပတ္ျပတ္သားသား  ႏွိပ္ကြက္ခဲ့တာကလြဲလိုု ့  ဘာသာတရားတရပ္ကိုု နိပ္ကြပ္ခဲ့တာ မရွိခဲ့ပါ။  အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးေတြမွာလိုု  
ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြက္မႈေႀကာင့္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ စစ္ပြဲေတြ  မရွိခဲ့ပါဘူး။
အဂၤလိပ္လက္ေအာက္က်ေရာက္ခဲ့ခ်ိန္ကအစျပဳျပီး   အဂၤလိပ္ေတြနဲ ့ အတူေရာက္လာတဲ့  လူမ်ိဳးျခားေတြကိုု  အဂၤလိပ္ေတြက  လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျပီး  ရာထူးေနရာ ဦးစားေပခဲ့တာေႀကာင့္တပိုုင္း  အလုုပ္အကိုုင္ရွားပါးခ်ိန္ အလုုပ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး  ျပသနာျဖစ္ခဲ့ရတာေတြ စတင္ေပၚလာပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ တစ္ေလ်ွာက္လံုုးမွာေတာ့  မြတ္စလင္ဘာသာနဲ ့ ဗုုဒၶဘာသာ ႏွစ္ရပ္ကေတာ့  နိုုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္း ရွိလာတာနဲ ့  နိုုင္ငံေရးအာရံုုကိုု   အာရံုုလႊဲေျပာင္းဖိုု ့ ရန္တိုုက္တာ မႀကာခဏ  ခံခဲ့ရပါတယ္။  အဲဒီကေန  နာက်ဥ္းခ်က္ေတြက တစတစ ႀကီးထြားလာရတာပါ။
အခုုျဖစ္ေနတဲ့  ျပသနာေတြကိုု  လမ္းေဟာင္းကိုု ေနာက္ျပန္လွဲ႔ လိုုသူေတြကေတာ့   ေသြးထိုုးေပးေနႀကမွာကေတာ့  အားလံုုးက  အျမင္တူႀကပါတယ္။    ပြဲလန္ ့မွ  ျဖာခင္း ထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး  ပြဲဖ်က္သိမ္းေရး   ေနာက္ဆံုုး  မင္းသားကိုုပါ (မင္းသမီး ) ရွင္းေရးအထိ  ျခံဳထြင္ေနႀကတဲ့ပံုု  ျခံဳျပင္ဆင္ေနႀကတာ  တစတစ ေပၚလြင္လာေနပါျပီ။
ယေန ့မွာေတာ့ ဘာသာေရးျပသနာက တစတစႀကိီးထြားလာေနပါတယ္။  ဒါကိုု ယခုုတစ္ေလာျမင္ေတြ ့ေနရတာေတြထဲမွာ  ဘာသာေပါင္းစံုုျငိမ္းခ်မ္းေရး...ျငိမ္းေရးထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး  ခ်စ္ႀကည္ေရး (တဆင့္ျမင့္တဲ့ရည္မွန္းခ်က္ ) ေတြ လုုပ္ေနပါတယ္။  ဘာသာအသီးသီးက ေမတၱာပိုု ့ဆုုေတာင္းႀကတဲ့ပံုုစံ။
 မေကာင္းလိုု ့မေျပာပါဘူး။  ေကာင္းပါတယ္။  သိုု ့ေသာ္  မေျပာလိုု ့မျဖစ္ျပီမိုု ့ မေကာင္းမေျပာလိုုေပမဲ့   ကင္ဆာအႀကိတ္အဖုုႀကိးကိုု  မန္းမႈတ္ေနရာ ေရာက္ေနသလိုုပါဘဲ။  ကင္ဆာအႀကိတ္ႀကီး  အျမစ္မပြားလာခင္  ခြဲစိတ္ျဖတ္ေတာက္ျပစ္ရမွာကိုု  မန္းမႈတ္  ေမတၱာပိုု ့ေနတာ  အမွန္ကန္ဆံုုးအလုုပ္  အသင့္ေတာ္ဆံုုး  အလုုပ္မဟုုတ္လိုု ့ ျပတ္ျပတ္သားသားဘဲ ေျပာဖိုု ့လိုုေနပါျပီ ။    အားမနာတမ္းေျပာရလွ်င္  ထိေရာက္မႈမရွိနိုုင္ဘူးဘဲ  ေျပာရပါမယ္။
ဘာသာတရားႏွစ္ရပ္  ျပသနာျဖစ္ႀကျပီဆိုုရင္  ျပသနာရဲ ့ဇစ္ျမစ္ကိုု  ပထမဦးစြာ  ဆန္းစစ္ရပါမည္။ 

ဘာသာမတူသူ  လူအဖြဲ ့အစည္းႏွစ္ရပ္  လူမႈေရး  စီးပြားေရးေႀကာင့္  ျပသနာစတာလား။  ဘာသာတရားရဲ့ သြန္သင္ ညႊန္ႀကားမႈေႀကာင့္ျဖစ္ရတာလား။  ဒါေတြကိုုပထမဦးဆံုုး  ဆန္းစစ္ရမွာပါ။
အဲဒီမွာလဲ  အခုုျပသနာစတင္ရာ  ရခိုုင္ဘက္မွာ  ဘဂၤါလီစကားေျပာသူေတြက  ျမန္မာနိုုုုင္ငံအလံကိုု အေလးမျပဳနိင္ဘူး  လုုပ္ေနတာေတြဟာ  ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ ့  ညႊန္ႀကားမႈဆိုုတာ  ရွင္းေနတာပါ။  ေရွ ့တြင္ေတာ့  က်ေနာ္တိုု ့ အဲဒီလိုု အလံအေလးမျပဳရဘူး  မသင္ပါဘူး။  ဒါဆိုု  အဲဒီဗလီဆရာေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့  ရံုုးခန္းမွာ နိုုင္ငံေတာ္အလံ ကိုုအေလးမထားနိုုင္ဘူး  လုုပ္လာရင္ ဘယ္လိုုတုုန္ ့ျပန္ႀကမလဲ။  ရခိုုင္ဘက္က စတဲ့ အလံေတာ္ကိုု ေစာ္ကားမႈကိုု  ျပည္ေတြေန က်န္မြတ္စလင္ေတြ  တစ္ရက္ လုုိက္လုုပ္လာလ်ွင္  ျပသနာ  ေခါင္မီးတက္ေလာင္သြားပါမယ္။
လူႏွစ္ဦးဘဲ  ျပသနာျဖစ္တယ္။  ဒါကိုု ရန္မျဖစ္ႀကနဲ ့  တဲ့ေအာင္အတူတူေနႀက  တစ္ဦးနဲ ့တစ္ဦး သည္းခံႀက  သြားေျပာလိုု ့ရမလား။   ျပသနာျဖစ္ရျခင္း အေႀကာင္းရင္းကိုု  မစီစစ္ဘဲ  ရန္မျဖစ္ႀကပါနဲ ့ လိုု ့သူေတာ္ေကာင္း တရားေျပာလိုု ့ေျပလည္ႀကမယ္ဆိုုရင္  တရားရံုုးေတြ  ေပၚလာစရာမရွိပါဘူး။  သြားေျပာလိုု႔ ရမလား။   သင့္ေတာ္ပါ့မလား။   ဒါလူႏွစ္ေယာက္ဘဲ ရွိေသးတာ။  အခုုက  လူေတြ သန္းခ်ီ  ျပသနာျဖစ္ေနတာ။
ဒီေတာ့  ျပသနာရဲ ့ဇစ္ျမစ္က ဘယ္လိုုရွိတယ္ေတာင္ မဟႀကဘဲ  မထုုတ္ေဖၚႀကဘဲ  ျပသနာမျဖစ္ႀကပါနဲ ့ေျပာေနသူေတြ လုုပ္ရပ္ဟာ  အက်ိဳးရွိနိုုင္ပါ့မလား။  ကိုုယ္ဖါသာ ေျဖႀကည့္ႀကပါ။  ဇစ္ျမစ္ကိုု မတူးဆြဘဲ  လုုပ္ေနတာမွန္သမ်ွ  အဂၤလိပ္လိုုေတာ့  Beating  around  the bush  ျခံဳပုုတ္အလည္မွာ  ယံုုရွိေနတာ  ျခံဳပုုတ္အလည္ကိုု မရိုုက္ဘဲ  ျခံဳေဘးပတ္လည္ကိုုရိုုက္ေနတာလိုု ့  ဆိုုလိုုတာပါ။  တကယ့္ အတိအက်ကေတာ့  ေဝွ႔လယ္ေႀကာင္ပတ္   လုုပ္ေနတာ ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Beating  around  the bush  ေဝွ႔လယ္ေႀကာင္ပတ္  သူေတာင္းေကာင္းေယာင္ေယာင္  တကယ္က အမုုန္းမခံရဲဘဲ  ျပရုုပ္သက္သက္မ်ွသာျဖစ္ပါတယ္။  တရားခံကိုု စစ္ေဆးရာမွာ  ေမးသူက  အမႈရဲ ့တကယ့္တရားခံကိုု  မေပၚေစျခင္လိုု႔ ေဝ့လယ္ေႀကာင္ပတ္ေမးေနတာလဲ ရွိနိုုင္။  အမႈစစ္သူက  တဲ့တဲ့ေမးတာကိုု  တရားခံက  အမႈအမွန္ကိုု  ဝန္မခံျခင္လိုု ့ ေဝွ႔လယ္ေႀကာင္ပတ္ေျဖေနတာလဲ ရွိတယ္။ 
ဒီေတာ့  ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ  ဗုုဒၶဘာသာက  လူမ်ားစုု။    လူနည္းစုုက   ခရိယာန္၊  ဟိႏၵဴ၊  မြတ္စလင္နဲ႔ အျခားဘာသာအနည္းငယ္။  ဘာသာတရားအမ်ားစုုမွာ  လူမႈေရး က်င့္ဝတ္ေတြကလဲ ညႊန္ႀကားခ်က္ ကိုုယ္စီရွိေနႀက  ပါေနတယ္။  ဒီလူမႈေရးညႊန္ႀကားခ်က္ေတြ မတူညီမႈေတြ  ထိပ္တိုုက္ေတြ ့ဆံုုမႈေတြ  ဘာသာခ်ဲ ့ထြင္ဖိုု ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ  ေႀကာင့္ျပသနာ ျဖစ္ႀကရတာ။
အာဏာရွင္အႏွစ္ -၅ဝ-ေက်ာ္  အုုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာမွာ  ဗုုဒၶဘာသာနဲ႔ က်န္   ခရိယာန္  ဟိႏၵဴ  ဘာသာနစ္ရပ္ကေတာ့ ျပသနာ လံုုးဝမျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ခရိယာန္ဘာသာရဲ ့ယဥ္ေက်းမႈေတြေတာင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက  တစတစ က်င့္သံုုးလာေနပါတယ္။  က်ေနာ္က ျမန္မာ  ဗုုဒၶဘာသာမိုု ့ ဗုုဒၶဘာသာဘက္က  ပိုုပိုုသာသာေရးေနတာ  မဟုုတ္ပါဘူး ။  လက္ေတြ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကိုု  ဓမၼဓိဒါန္က်က်  သံုုးသပ္ျပေနတာပါ။
ဒီေတာ့  ဗုုဒၶဘာသာဝင္ေတြက  ရန္လိုုေနသလိုု  အႀကမ္းဖက္ဝါဒလိုု ့ ေရးေနတာေတြ မ်ားလာေတာ့  ဒဲ့ဒိုုးေရးဖိုု ့လိုုလာေနလိုု႔ပါ။  ဗုုဒၶဘာသာဟာ  သမိုုင္းတစ္ေလ်ွာက္မွာ  ဘာသာေရးက်ဴးေက်ာ္ခဲ့တာ  သမိုုင္းတစ္ေလ်ွာက္လံုုးမွာ  မရွိခဲ့သလိုု။  ဘာသာေရးစစ္ပြဲ  ဘာသာေရးအတြက္  က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ ့ခဲ့တာေတြ  တခါမွမလုုပ္ခဲ့ဖုူးပါဘူး။ ဘာသာဝင္ေတြ တိုုးပြားေအာင္  လုုပ္ေပးရမယ္ဆိုုတဲ့  တာဝန္ကိုု  ဘာသာကိုု ယံုုႀကည္လက္ခံသူေတြအေပၚ  တြန္းအားေပးထာတဲ့  သင္ႀကားမႈေတြ  ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြမရွိပါဘူး။
အဲဒီေတာ့  ဗုုဒၵဘာသာမွာ  အဲဒီလိုုသမိုုင္ေႀကာင္းမရွိခဲ့ဘူး။  အခုုကမၻာအႏွံ ့မွာလဲ  ဗုုဒၶဘာသာေတြ ျပန္႔ႏွ႔ ေရာက္ရွိေနပါျပီ။  ဘယ္မွာမွ  ျပသနာမလုုပ္ႀကပါဘူး။  ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ  လူမ်ားစုု  ဆိုုျပီးဗိုုလ္က်ေနတယ္  ေျပာလာတာကေတာ့  လက္ခံဖိုု ့ မျဖစ္လိုု႔ပါ။
အဲဒီေတာ့    အဓိကအားျဖင့္ ေဒသခံ ျမန္မာတိုု ့ရဲ ့ ဗုုဒၶဘာသာရဲ ့  ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြနဲ ့    ျပသနာျဖစ္ေနတဲ ့ (မြတ္စလင္) ဘာသာတရား ( ကိုုရမ္က်န္းစာ) ရဲ ့ညႊန္ႀကားခ်က္  နဲ ့ ဘယ္ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကေတာ့  ဘာသာႏွစ္အရပ္  ျပသနာ ျဖစ္နိုုင္တယ္။

ဘယ္ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကေတာ့  ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ  က်င့္သံုုးဖိုု ့  ေဟာေျပာဖိုု ့ မသင့္ေတာ္ဘူး။  လံုုးဝ  ခြင့္မျပဳနိုုင္ဘူး။  စတာေတြ ကိုု  ကိုုရမ္က်မ္းစာအုုပ္ကိုု တပိုုဒ္ျခင္းစီစစ္ျပီး  ညွိနိုုင္း  အေျဖရွာျခင္းသည္သာ  ျပသနာ၏ဇစ္ျမစ္ကိုု  ညွီနိုုင္းတာမိုု ့  တကယ္စစ္မွန္တဲ့  ညွိနိုုင္းမႈ  ျဖစ္ပါတယ္။
 ဒီလိုုဇစ္ျမစ္ကိုု လွန္ျပီး  ေျဖရွင္းမႈသည္သာ  ေရရွည္တြင္  နားလည္မႈတရပ္ရျပီး  ေရရွည္အတြက္  အမွန္ကန္ဆံုုးေသာ   အလုုပ္သင့္ဆံုုးေသာ  နည္းလမ္းျဖစ္ပါသည္။ ဒီလိုုပါဘဲ  ဗုုဒၶဘာသာ  ဘက္ကလဲ သေဘာထားႀကီးစြာနင့္  မိမိဘာသာ၏ ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြထဲက  အျခားဘာသာမ်ားႏွင့္ သဟဇာတ  မျဖစ္ေသာ ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကိုု  ျပဳျပင္တန္သည္ကိုု   ျပဳျပင္ရန္  ဆင္ျခင္ရန္ လိုုပါတယ္
ဘာသာတရားနစ္ရပ္လံုုးဟာ  ေရွးနစ္ေပါင္းမ်ားစြာက  ေပၚထြန္းလာျပီး  ထိုုအခ်ိန္က  နိုုင္ငံေရး  လူမႈေရး  အယူအဆ  ဒသနေတြအေပၚ  အေျခခံေရးဆြဲထားတာဆိုုေတာ့  ကေန ့ေခတ္ကာလနဲ ့မဆီေလွ်ာ္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနနိုုင္ပါတယ္။  ယေန ့ေခတ္ဒသနေတြ  လူမႈေရး  စီးပြားေရးေတြနဲ ့  ကိုုက္ညီေအာင္ ဘာသာအားလံုုး  အသီးသီးဆင္ျခင္စရာေတြ  ျပင္ဆင္စရာေတြ  အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္။   ။  ဘာသာအမ်ားစုုဟာ  စာရြက္စကၠဴေတြမေပၚမွီ အခ်ိန္က ေပၚထြန္းခဲ့ေလေတာ့  ဘာသာတရားကိုု  စတင္ေဖၚေဆာင္ေသာ  ပုုဂၢိဳလ္ အသက္ထင္ရွားရွိစဥ္မွာ  မွတ္က်က္ထားႀကရျပီး  ႏွစ္အေတာ္ေလးေနာက္က်မွ  စာရြက္မဟုုတ္ေသာ ေပထက္အကၡရာ အျခားပစၥည္းမ်ားေပၚမွာ  ခက္ခက္ခဲခဲေရး  မွတ္တမ္းထိုုးခဲ့ႀကရတာပါ။ 

ဥပမာ  ခရိယာန္ဘာသာကို တည္ေထာင္ခဲ့သူ  ေရရႈခရစ္  ကိုု ေအဒီ- ၃ဝေက်ာ္မွာ  လက္ဝါးကဒ္တိုုင္ တင္သတ္ခဲ့ျပီး   ႏွစ္ေပါင္း - ၇ဝ ေလာက္အႀကာမွမွ  မွတ္တမ္းေတြကိုုေရးထိုုး စုုစည္းခဲ့ႀကရတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုုပါဘဲ  ဗုုဒၶဘာသာက်မ္းေတြကိုုလဲ  ေဂါတမဗုုဒၶအရွင္ျမတ္  ပရိနိဗၺာန္ျပဳအျပီး  နစ္ေပါင္း ၄၅ဝ ေက်ာ္မွ  ေပထက္ကိုု အကၡရာတင္နိုုင္ခဲ့တာပါ။  အစၥလာမ္ဘာသာဟာလဲ  ဘာသာကိုုတည္ေထာင္ခဲ့သူ  မိုဟာမက္တမန္ေတာ္  ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္  ႏွစ္ေပါင္း ၇ဝ -ေက်ာ္မွ က်မ္းေတြကိုု စုုစည္းခဲ့နိုုင္တာပါ။
ဆိုုလိုုတာကေတာ့  အဲဒီေခတ္ေတြရဲ ့  လူေနမႈ  ဓေလ့ထံုုးတမ္းေတြ  ယဥ္ေက်းမႈေတြရဲ ့ အေငြ ့အသက္ေတြ  လႊမ္းမိုုးမႈေတြ  ပါေနပါတယ္။  ဘာသာအားလံုုး  ယေန ့ေခတ္ကာလ  နဲ ့၁ဝဝ-% အံဝင္မေနပါဘူး။   ဘာသာျခားေတြနဲ ့ အတူယွဥ္တြဲေနထိုုင္တဲ့  ယေန႔ေခတ္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ိဳးကိုုလဲ  ယခင္က မ်ားမ်ားစားစားမရွိခဲ့ႀကပါဘူး။  ရွိတည္ခဲ့တာကေတာ့  အားသာသူက  အနိုုင္က်င့္တဲ့  ယဥ္ေက်းမႈေခတ္ကိုု ျဖတ္သန္းခဲ့ရတာပါဘဲ။  အားသာသူက ႏွိပ္ကြက္လ်င္ ယေန ့ေခတ္ကာလလိုု  မိီဒီယာေတြလဲမရွိေသး  ကုုလသမဂၢလိုုအဖြဲ ့ႀကီးလဲမေပၚေသးပါ  ။ 
ယေန ့ျမန္မာျပည္   ရခုုိင္ေဒသ ျပသနာေတြကိုု  ပထမဦးဆံုုး လာေရာက္ခဲ့တဲ့  တူရကီနိုုင္ငံကိုုယ္တိုုင္  ပထမ  ကမၻာစစ္ဦးကာလက  အာေမးနီးယားေတြကိုု  လူမ်ိဳးတံုုး သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့  ျဖစ္ရပ္ကိုု  ျပင္သစ္နိုုင္ငံက  လူမ်ိဳးတံုုးသတ္ျဖတ္မႈလိုု ့     (Genocide) သတ္မွတ္ အတည္ျပဳလိုုက္လိုု ့ ႏွစ္နိုုင္ငံ သံတမန္ဆက္ဆံေရးေတြ  အဖုုအထစ္ျဖစ္ေနတာ  တႏွစ္ဘဲရွိပါေသးတယ္။  အခုုသူက ဒိုုင္သူႀကိးလာလုုပ္ေနေတာ့  မသိသူေတြကေတာ့  အဟုုတ္သားေပါ့။

ကဲဘာသာတရားေတြထဲက  ျမန္မာနိုုင္ငံတိုုင္းရင္းသား  ျမန္မာေတြနဲ ့ မြတ္စလင္တိုု ့ႀကားျပသနာကိုု ေျဖရွင္းဖိုု ့  အိမ္ရွင္ဘက္က  လိုုက္ေလ်ာတာေတြ လုုပ္ေပးရန္လိုုသလိုု  ဧည့္သည္  အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ေတြဘက္ကလဲ  ကိုုရမ္က်န္းထဲက  ယေန ့ေခတ္ကာလ  အိမ္ရွင္နဲ ့  သဟဇာတ  မျဖစ္နိုုင္တာေတြကိုု  ျပင္ဆင္နိုုင္ပါ့မလား။  ျပင္ဆင္ခြင့္ ရွိေလရဲ ့လား။ ေနာက္ဆံုုး ျပင္ဆင္ဖိုု ့ဆႏၵေရာရွိေလရဲ ့လား ။
အဲဒီလိုု  ျပင္ဆင္စရာေတြကိုု  ဘာသာအသီးသီးက  ျပဳျပင္နိုုင္ပါ့မလားဆိုုတာ  ဘာသာေခါင္းေဆာင္အသီးသီး  မိမိတိုု ့အခ်င္းခ်င္းႀကားမွာ  ပထမဦးစြာညွိနိုုင္းႀကရန္က  ပထမ  အဆင့္အေနနဲ ့လိုုအပ္ေနပါတယ္။
ဥပမာ   မြတ္စလင္ဘာသာရဲ ့  အဓိက  အက်ဆံုုးညႊန္ႀကားခ်က္ကေတာ့  ကိုုရမ္က်န္းရဲ ့ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြထဲက  တခုုကိုုပင္   ျပဳျပင္ဖိုု ့ေနေနသာသာ    အခ်က္တစ္ခုုခုုကိုု  လက္မခံလွ်င္ပင္  အီမန္(ယံုုႀကည္မႈ) ပ်က္ျပားသြားျပီလိုု ့ ဆိုုတာနဲ ့ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ ထားတာရွိလိုု ့ အေလးေပးေရးေနရတာပါ။  ကိုုရမ္က်န္းစာထဲပါ  ညႊန္ႀကားခ်က္အားလံုုးကိုု  လံုုးဝ  တစ္ေသြမတိမ္း လိုုက္နာရမည္  ဆိုုထားလိုု ့ပါ။

တကယ္ေတာ့လဲ  ကိုုရမ္က်န္းပါညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကိုု  အစၥလမ္နိုုင္ငံေတာ္ႀကီးေတြလိုု ့ တရားဝင္ေက်ညာထားတဲ့  ေဆာ္ဒီအာေရဗ်၊   အီရန္၊  ပါကစၥတန္၊  မေလးရွား၊  အင္ဒိုုနီးရွား  နိုုင္ငံေတြမွာေတာင္  ကိုုရမ္က်မ္းပါညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကိုု  အတိအက်  မက်င့္သံုုးေတာ့ပါဘူး။ ဥပမာ  အစၥလမ္ဘာသာကေန  တျခားဘာသာကိုုကူးေျပာင္းရင္ သတ္ျပစ္ရမယ္ဆိုုတဲ ့  ညႊန္ႀကားခ်က္မ်ိဳး။  ခိုုးတာမိရင္  လက္ျဖတ္ျပစ္ရမယ္။   ဘာသာျခားေတြနဲ ့  အတူတူေနရရင္  ဘယ္လိုု က်င့္သံုုးရမယ္။ စတာေတြေပါ့။
အခုုနိုုင္ငံတိုုင္းမွာ ျပသနာမီး  ျဖစ္ေနတာေတြထဲက  အဓိကအေႀကာင္းတရပ္က  ဘာသာျခားနဲ ့ အိမ္ေထာင္က်လ်ွင္  ထိုုဘာသာျခားကိုု  မိမိဘာသာထဲ မျဖစ္မေန သြတ္သြင္းဖိုု ့ဖိအားေပးတာပါ။  လူမႈေရး က်ဥ္တာမ်ိဳး၊ စီးပြားေရက်ဥ္တာမ်ိဳးေတြဟာ  ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္  မေပးတာပါ။    

 ေနာက္ဆံုုး  တျခားနိုုင္ငံတနိုုင္ငံနဲ႔ စစ္ျဖစ္တယ္။   စစ္နိုုင္ရင္  မိန္းမေတြကိုုဘယ္လိုု ခြဲတမ္းခ်သိမ္းယူရမယ္။   ေယာက်ၤားေတြကိုု ဘယ္လိုုခြဲျခား  စီရင္ရမယ္ဆိုုတာေတြ။  မိန္းမေတြကိုု  ဘယ္လိုု ခြဲတမ္းခ်ယူရမယ္  စတာေတြကိုု ကိုုရမ္က်မ္းစာမွာ အတိအက်  ညႊန္ႀကားထားပါတယ္။

ပစၥည္းေတြကိုု အကုုန္သိမ္းပိုုက္ျပီး  ဘယ္သူကိုု  ငါးပံုု  တစ္ပံုု  ေပးရမယ္။  အလႅာဟိုုရွင္ကိိုုယ္စား  ဘယ္သူကိုု  ေပးရမယ္။  ဘယ္သူက ဘယ္နစ္ပံုု  ခြဲေဝယူရမယ္ဆိုုတာေတြဟာ  ဘယ္အစၥလမ္နိုုင္ငံကမွ  က်င့္သံုုးလိုု ့မသင့္ေတာ္လိုု ့  အသာေလးေခါက္ထားရတာေတြ ရွိေနပါတယ္။  အခုုလိုုေထာက္ျပတာ  အစၥလမ္ဘာသာကိုု ဖိေထာင္းေနတာမဟုုတ္ရပါဘူ။  ညွိနိုုင္းဖိုု ့လိုုေနတာေတြထဲက  နမူနာေလးေတြပါ။
အဲဒီညႊန္ႀကားခ်က္ေတြဟာ  တမန္ေတာ္မိုုဟာမက္ကိုု  အလႅာဟိုုလ္ရွင္ျမတ္က  ေကာင္းကင္ကေန  ခ်ေပးထားတာမိုု ့  အႀကြင္းမဲ့  မွန္ကန္ပါတယ္ဆိုုထားေတာ့။  ျပင္ဆင္လိုု႔မရဘူး။  အခ်က္တစ္ခ်က္ေလးကိုုပင္  ဝိဝါဒ  ကြဲလႊဲခြင့္မရွိရဘူး။  ယေန ့ျပန္က်င့္သံုုးမယ္   က်င့္သံုုးရမယ္လိုု ့  ကမၻာကိုု  ကေန ့ေႀကျငာနိုုင္မလား။
အဲဒီလိုုသြန္သင္ခ်က္ေတြ  ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြဟာ   အစၥလာမ္ဘာသာကိုုနိုုင္ငံေတာ္ဘာသာလိုု ့  တရားဝင္ေႀကျငာထားတဲ့  တူရကီ  ေဆာ္ဒီ    အီရန္  ပါကစၥတန္  ဆီးရီယား  နိုုင္ငံေတြမွာေတာင္  မေႀကျငာရဲပါဘူး  ။  ေခတ္ကာလနဲ ့ညီေအာင္  အသာေခါက္ထားရတဲ ့အမိန္ ့ေတြ  ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြပါ။

အဲဒီေတာ့  ယေန ့ ဗုုဒၶဘာသာနဲ ့  ပင္တိုုင္ အစဥ္အျမဲျပသနာ ျဖစ္ေနရတဲ ့ ကိုုရမ္က်န္းစာပါ  ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြကိုု  ဘာသာတရားနစ္ရပ္အႀကား  ျပသနာ  မျဖစ္ေအာင္  နစ္ဘက္ အေလွ်ာ့အတင္း  လုုပ္နိုုင္ပါ့မလား ။  စဥ္းစားမိတာေလးေတြပါ ။
ဗုုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ား   အထူးသျဖင့္  ဘာသာေရးတရားေဟာႀကားေနေတာ္မူႀကေသာ  အထူးသျဖင့္  ဘာသာနစ္ရပ္ကိုု  ေဝဖန္ေဟာႀကားေတာ္မူေနႀကေသာ  ဆရာေတာ္ေတြ  ဦးပဇင္းေတြအေနနဲ ့  မိမိေဝဖန္လိုုတဲ့ ဘာသာတရား (ဥပမာ-ကိုုရမ္)ရ႕ဲ စာမ်က္နာ  ဘယ္ေလာက္  ဘယ္အပိုုဒ္ ကေတာ့   ျမန္မာျပည္နဲ ့ ဘယ္လိုု မသင့္ေလ်ွာ္ဘူး။  လက္မခံနိုုင္ရင္  လက္မခံနိုုင္ဘူး  ဆိုုတာကိုု  တိတိက်က်ေလး ေဟာေျပာနိုုင္ေအာင္  ကိုုရမ္က်မ္းစာကိုု  ထံုုးလိုုေျခ  ေရလိုုေႏွာက္ ေမႊထားဖတ္ထား  ႏိုင္ရန္လိုုအပ္ပါတယ္။  တရားေဟာ ဆရာေတာ္လုုပ္ေနျပီး  တျခားဘယ္လိုု အဆင့္ရွိမွန္းမသိတဲ့ တပါးသူရဲ ့စကားကိုု အတည္ယူေဟာႀကားတာကတာ့  တရားေဟာႀကားသူတိုု ့ေစာင့္ထိန္းအပ္တဲ့ က်င့္ဝတ္နဲ ့  တက္တက္စဥ္ေအာင္လႊဲေနလိုု႔ပါ။

ေဟာခ်င္ရင္  ဘယ္စာမ်က္နာ  ဘယ္အပိုုဒ္ လိုု ့ တိတိက်က်ေလး အေထာက္အထားနဲ ့ေဟာႀကပါရန္ ။  ကိုုးကားခ်က္ မေထာက္ျပနိုုင္ဘဲ  ေခြးသား  ဝက္ေျမး  စသည္ေဟာေနတဲ့ တရားေတြဟာ  ကိုုယ္တိုုင္စာေလ့လာမႈအားနည္းတဲ့  ညာရႊီးေနတဲ ့  အလိမ္အညာေတြသမားေတြဆိုုတာကိုု  လူထုုက သေဘာေပါက္သင့္ပါတယ္။
အဲဒီလိုုေဟာႀကားရာမွာလဲ   ဗုုဒၶဘုုရားရွင္ရဲ ့အဆံုုးအမျဖစ္တဲ ့  ဗုုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ရဲ ့  မ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ ေမတၱာတရားကိုုေသြဖီေစတဲ ့ လမ္းေႀကာင္းေပၚမေရာက္မိရန္  သတိထားဖိုု႔ လိုုပါတယ္ ။  ဗုုဒၶရွင္ေတာ္ရဲ ့  အရိပ္ကိုုခိုုျပီး  သတ္ႀကျဖတ္ႀကဖိုု ့လႈံ ့ေဆာ္တာ မလုုပ္မိႀကဖိုု ့ပါ။  သတ္ခ်င္ႀကရင္  တျခားနည္း  တျခား အေယာင္အေဆာင္နဲ ့လုုပ္ႀကပါ။
အေထာက္အထားနဲ ့ေဟာႀကားျပန္လ်ွင္လည္း  အစၥလာမ္ဘာသာက်မ္းထဲက  ဘယ္ညႊန္ႀကားခ်က္ကေတာ့  မက်င့္သံုုးအပ္ဘူး။  အခ်က္အလက္ တိတိက်ကေထာက္ျပျပီး   ညွိနိုုင္းဖိုု ့လိုုအပ္တယ္  ဆိုုတာကိုု  အျပဳသေဘာေထာက္ျပတာမ်ိဳးဘဲ  ျဖစ္ရပါမယ္။  ရန္လိုုတဲ့သေဘာမ်ိဳး  မျဖစ္သင့္ပါဘူး။

အဲဒီလိုုေထာက္ျပတာကိုု  မြတ္စလင္ေတြဘက္က  လက္မခံလွ်င္ ဘယ္လိုုလုုပ္မလဲ။  မွတ္တမ္းသာ ထိုုးထားလိုုက္ပါ။  ယေန ့ေခတ္မွာ  ေရွးယခင္လိုု  ႀသဇာနဲ ့အာဏာရွိသူကိုု  တစ္ေသြမသိမ္း  မွားမွားမွန္မွန္  ဟုုတ္ကဲ ့လုုပ္ရတဲ ့ေခတ္မဟုုတ္ေတာ့ပါဘူး။  လူထုုႀကားမွာ  အသိအျမင္ႀကြယ္လာမယ္။  တစတစ  ဘာသာ အသီးသီးအေပၚ  ေဝဖန္ခ်င့္ခ်ိန္တတ္တဲ ့အေလ့အထေတြ ေပၚလာပါမယ္။ အဲဒီလိုုေပၚလာရင္  မွန္ကန္တဲ ့တရားဟာ  ဘယ္လိုုဆိုုတာ  မိမိဘာသာကိုု  မွန္ကန္တယ္ယူဆထားလွ်င္  ယံုုႀကည္ထားလွ်င္   မွတ္ေက်ာက္တင္တာ  ပိုုေတာင္ႀကိဳက္ရမွာပါ။ ေရႊစစ္လ်င္  မွတ္တိုုက္တာကိုု  ပိုုႀကိဳက္ရမွာေပါ့။  ငရဲမီးနဲ ့ စစ္မလား  ေရႊစစ္ေနလ်င္  ပိုုႀကိဳက္တာေပါ့။  ထို႔အတူအစၥလာမ္ကလဲ  သူ ့ဘာသာညႊန္ႀကားခ်က္ေတြ  မိန္ မိန္႔ႀကားခ်က္ေတြ  မွန္တယ္ထင္လ်င္  မွတ္တိုုက္ခံရဲ ရမွာေပါ့။  ငရဲမီးနဲ ့ အစားခံရဲရမွာေပါ့။
တကယ္လိုု ့ အဲဒီလိုု အေထာက္အထားမပါဘဲ  ေဟာႀကားလာခဲ့ရင္  အရွင္ဘုုရား ဘယ္စာအုုပ္  ဘယ္စာမ်က္နာမွာ ပါပါသလဲ  တပည့္ေတာ္ ဖတ္ႀကည့္ခ်င္လိုု ့ပါလိုု ့သာ  ရဲရဲတင္းတင္း  ေထာက္ေမးႀကပါ။  ျပသနာကိုု  ေျပျငိမ္းေရးအတြက္သာ ေဟာႀကားသူေတြကိုုသာ  နားေထာင္ႀကေစခ်င္ပါတယ္။  ျပသနာကိုု ထိုုးဆြေပးတဲ့သူဆိုုလွ်င္လဲ  ျပသနာျဖစ္ခ်ိန္မွာ  သူ ့ကိုု ရန္ပြဲထိပ္က  ထားတက္ခိုုင္းဖိုု ့  မ်က္ေျခအျပတ္မခံႀကပါနဲ ့။  ဒီလိုုရန္တိုုက္ေပးတဲ့သူေတြဟာ  တကယ္သတ္ ပြဲေတြႀကေတာ့  လ်င္သလားမေမးနဲ ့   အနားေတာင္မကပ္ႀကဘူး။
အခုု  ဗုုဒၶဘာသာနဲ ့  အစၥလမ္ဘာသာဝင္ေတြႀကား  ျပသနာကလဲ  စစ္အစိုုးရအဆက္အဆက္လက္ထက္  နိုုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မႈေလးရွိလာတိုုင္း  သူတိုု ့အမွားေတြကိုု  အာရံုုလႊဲဖိုု ့  နိုုင္ငံေရးကစားတာ  ခံေနရတာက  ပင္မ အေႀကာင္းရင္းျဖစ္ပါတယ္။  အခုုလဲ  နိုုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကိုု  လမ္းလႊဲလိုုသူေတြ  စံနက္ဘဲျဖစ္နိုုင္တာကိုု  သိေနႀကပါတယ္။  သိထားျပီဆိုုေတာ့  ေနာင္အဲဒီလိုု  ကစားတာ  လွဲ ့ကြက္ထဲမေရာက္ေအာင္  ျပသနာဇစ္ျမစ္ကိုု ရွင္းထားလိုုက္မွ  ဒီလိုုနိုုင္ငံေရး  ကလိမ္က်ေနမႈကိုု  ကာကြယ္ျပီးသား ျဖစ္သြားပါမယ္။

  ဝံသာႏု ရကၡိတ
အပိုင္း(၂) ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္..