ရန္ကုုန္ေျမေစ်း အပိုင္း(၁) (ေဒါက္တာလွိဳင္ျမင့္ႏွင့္ အေမးအေျဖ..)
လတ္ေလာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ ျပည္ပစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အၾကပ္ရိုက္ေလာက္ေအာင္ မိုးပ်ံေနတဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ ေျမစ်းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ ဒီေရေရအားလွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္း စမ္းသပ္ေဖာ္ထုတ္ျပသရန္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒီမိုေဝယံဘေလာ့ဂ္ ပင္တုိင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ေဒါက္တာလွဳိင္ျမင့္နဲ႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခ်က္အား ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္...။
ရန္ကုုန္ေျမေစ်း အပိုင္း(၁)
(ေဒါက္တာလွိဳင္ျမင့္ႏွင့္ အေမးအေျဖ..)
(ေမး) ဆရာ တေလာက ဆရာက ရန္ကုုန္ေျမေစ်းေတြ
ထိုုးက်ေတာ့မယ္ ဆိုုျပီး တူမျဖစ္သူကိုု ေျမေတြ
အျမန္ေရာင္းခိုုင္းတယ္လိုု ့ ကိုုမ်ိဳးထူး ဆီကႀကားရပါတယ္။
ဘယ္လိုုႀကားထားလိုု႔ (ထိုုးက်) မယ္အခိုုင္အမာ ေျပာရတာပါလဲ။
(ေျဖ) ဟုုတ္ကဲ့။ ရန္ကုုန္ေျမေစ်းက
မတရားျမင့္ေနပါတယ္။ ရွိသင့္တဲ့ တန္ဖိုုးထက္ အမ်ားႀကီးပိုုျမင့္ေနတာဟာ
မူမမွန္ေသာေစ်းပါ။ ရန္ကုုန္ျမိဳ ့ေတာ္မွာ စီးပြားေရးအရ
အခ်က္အျခာေနရာေတြမွာ ေျမေစ်းဟာ နယူးေယာက္ ကမၻာ့စီးပြားေရးရဲ
့ဗဟိုုအခ်က္အျခာက်တဲ့ မက္ဟက္တန္က ေျမေစ်းထက္ ပိုုမိုုေ စ်းႀကိးေနတယ္လိုု ဆိုုေနႀကပါတယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးမွာ အနိမ့္ဆံုုး စီးပြားေရးအရ အေသးဆံုုး ျဖစ္တယ္။ ျမိဳ ့ေတာ္ကလဲ ျမိဳ ့ေတာ္အဂၤါရပ္ေတြေတာင္ အဆင့္အတန္း မမွီလွတာကိုု
ေစ်းက အလြန္အမင္း ေခါင္ခိုုက္ေနတာဟာ တခုုခုုလႊဲေခ်ာ္ေနျပီဆိုုတာ
ဦးေဏွာက္ရွိသူေတြဆိုု စဥ္းစားပါျပီ။ အဓိက အေႀကာင္းရင္းေတြ
ရွိေနပါတယ္။ some thing wrong and it's not good for the development.
ဘာကိုုျပေနသလဲဆိုုေတာ့ လူတစုုလက္ထဲမွာ ေငြေတြ
စုုပံုုေနျပီး လူထုုလက္ထဲမွာ ေငြေပ်ာက္ေနတယ္။ လူထုုလက္ထဲ
ေငြမရွိေတာ့ စီးပြားလုုပ္စရာမရွိ ျဖစ္သြားတယ္။ လူထုု လက္ထဲေငြရွိေနမွ
အဲဒီေငြေတြက လည္ပတ္ေနမွ စီးပြားေရးက အသက္ဝင္ေနမွာ။
အခုုေတာ့စီးပြားေရး လုုပ္စရာက မရွိေတာ့ ေငြေတြ
ေျမေစ်းကစားတဲ့ အထဲမွာ ေအာင္းထား ႀကတာပါ။
အဲဒါ နင္းကန္စားထားျပီး ဗိုုက္ႀကီးဆူေဖါင္းေနတာ
ေပါက္ထြက္သြားဖိုု႔ တာဆူေနျပီ။ နိုုင္ငံေရး
အံုုႀကြေပါက္ကြဲမႈႀကီးကိုု လက္ယက္ေခၚေနျပီ။
အခုုတေလာ ဘာသာေရး အဓိကရုုန္းေတြက စီးပြားေရး ၾကပ္တည္းမႈ အဲဒီမေက်နပ္မႈေတြက ေလာင္စာဘဲ။
(ေမး) တျခားေျမေစ်းႀကီး ေစတဲ့အခ်က္ေတြ ဆရာ့အျမင္ေပါ့ ရွင္းျပပါဦး။
တျခားအေႀကာင္းေတြကလဲ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ျမင္တာေလးေတြ ေျပာျပပါမည္။
(ေျဖ)
(၁) ျမိဳ႕ေတာ္ဧရိယာဟာ ျမိဳ ့ႀကိးတစ္ျမိဳ
့အဆင့္အထိက်ယ္ဝန္းမႈ မရွိတာ။
တနည္းျမိဳ႕ေတာ္ကိုု
ယခင္အစိုုးရေတြ လက္ထက္ခ်ဲ ့ထြင္ခဲ့ရာမွာ စီးပြားေရးအရ အခ်က္အျခာက်တဲ့ျမိဳ
့ေနရာေတြ မတိုုးခ်ဲ ့ခဲ့ဘဲ မိမိတိုု ့အာဏာတည္ျမဲေရး ရႈေဒါင့္မွ
ဆူပူရာမွာ ပါဝင္နိုုင္သူ လူဆင္းရဲေတြကိုု ျမိဳ႕ျပင္ (ကန္ထုုတ္)
ျခင္းသက္သက္သာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမိဳ ့ေတာ္ နိုုင္ငံတကာ အဆင့္မွီေအာင္
ႀကံေဆာင္ခ်က္ မဟုုတ္ခဲ့ပါ။ ျမိဳ ့ေတာ္တိုုးတက္ေရး ရွဳေဒါင့္ကေန
လုုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း မဟုုတ္ပါ။
ဒီေတာ့ၾကာလာေလ ျမိဳ႕စြန္ကေန ျမိဳ ထဲသိုု႔လာရတာ ပိုုမိုုႀကလာေလ ျမိဳ႕လယ္ေျမေစ်းက ရွားလာေလ ေစ်းတက္ေလ။ ဒီေတာ့ေျမဧရိယာက မခ်ဲ႕ေလ ပိုုပိုုရွားလာေလ ေစ်းကစားသူေတြက ေလွာင္လာေလ တက္ေလ။ ဂ်ာေအးသူ ့အေမရိုက္ ျဖစ္ေနတာပါဘဲ ။
(၂) ေျမေစ်းကစားမႈ
ေျမေစ်းက
ျမန္မာျပည္မွာ ေစ်းကစားရင္ တႏွစ္အတြင္း၊ ႏွစ္ဆ၊ သံုုးဆ စသည္ တက္တက္သည္။
တက္ေနသည္။ ဒါေႀကာင့္ ျပည္ပနဲ ့အဆက္သြယ္ရွိသူေတြက သတင္းေပးႀကေတာ့
ျပည္ပက လူေတြေတာင္ျမန္မာျပည္မွာ ေျမေတြဝယ္ျပီး ေလွာင္ထား
ေစ်းကစားလာႀကပါတယ္။ နိုုင္ငံျခားမွာ ဒီလိုုေျမေလွာင္ထားလိုု
့တနစ္မေျပာနဲ ့ ငါးႏွစ္ေတာင္ ႏွစ္ဆ မတက္ပါဘူး။
ဒီႀကားထဲ ျမန္မျပည္က ေငြမဲေပါတဲ့ တုုိင္းျပည္ဆိုုေ တာ့
ေငြမည္းခဝါခ်လိုုသူေတြအတြက္ ေငြျဖဴလဲျပနိုုင္ ရင္းႏွီးထားတဲ့ ေျမအေပၚကလဲ
ျမတ္ေျခကေကာင္းေတာ့ ေျမေလွာင္တဲ့ စေတာက္ေစ်းကြက္ႀကီး (real estate
stock market) ေပၚေနပါတယ္။
အေနာက္ နိုု္င္ငံႀကီးေတြမွာ ေျမကိုုကစားဖိုု ့
ဂြင္မရွိဘူး။ ဒီမွာ အာဏာပိုုင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္ရင္ ေျမကစားလိုု္က္ရင္
သိန္း (၁၀၀) ေလာက္ရင္းလိုုက္ရင္ သိန္း (ေထာင္) ဂဏန္းျမတ္တာေတြ
ျဖစ္ေနတာ အေျခခံလူထုုကိုု ကုုန္ေစ်းေဖါင္းပြမႈနဲ႔ ႏွစ္သတ္ေနတယ္ဆိုုတာ အုုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ ျမင္တတ္ဖိုု႔ လိုုေနပါျပီ။
ျမန္မာစကား (မရွိတာထက္ မသိတာခက္) ဆိုုတာ အဲဒီအုုပ္ခ်ဳပ္သြားတဲ့ သူေ တြကိုုေျပာတာပါ
လက္ေတြ႔ဘဲ။ အခုုယခင္ အစိုုးရလုုပ္ခဲ့သမ်ွ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေရႊမန္း
တိုု ့ခမ်ာ ေျပာင္းျပန္နီးနီး ျပန္ေျပာင္းေနရတာေတြက သက္ေသပါဘဲ။
ဗိုုလ္ခင္ညႊန္ ့လက္ထက္က ပိုုဆိုုးေသးတယ္။
ဟိုုလိုုျဖစ္ေနပါတယ္ တင္ျပလိုုက္ ဒီလိုုုုလုုပ္ ဒါကိုုဒီလိုုခ်ဲ ့
ဒီစီမံကိန္းလုုပ္ဆိုုျပီး ညႊန္ ႀကားလိုုက္ပါ။ ဒါကိုုပင္ ဗိုုလ္ခင္ညႊန္႔ဟာ တကယ္ေတာ္တဲ့ သူလိုု႔ အေတာ္ကိုု အေမ်ွာ္အျမင္ႀကီးတဲ့သူ နဲ
့ ဝိုုင္းခ်ီးက်ဴးၾကတယ္။ တကယ္ကိုု အထင္ႀကီးေနႀကတာ။ တကယ္လုုပ္ရမွာက
စီမံကိန္းဌာနက လူေတြကိုု စီမံခ်က္ေတြ ေရးဆြဲ တင္ျပခိုုင္း
ရွင္းလင္းခိုုင္း ျပီးသူ သေဘာက်တာကိုုေရြးတယ္ ဆိုုေတာ္ေသးတယ္။ ခုုေတာ့
သူကလူတတ္ႀကီးလုုပ္ လက္ညွိဳးထိုုးရတာကိုု အဟုုတ္ထင္သြားတာ
တိုုင္းျပည္ အမႈိက္ပံုုျဖစ္ေနတာ က သက္ေသဘဲ။ စီမံကိန္းဌာန ဆိုုတာ ရွိစရာ မလိုုဘူးေတာင္ ထင္ေနပံုုရတယ္။
တကယ္က စီမံကိန္းဆိုုာတာ လူမႈရႈေဒါင့္ေပါင္းစံုုက
စာရင္းဇယားေတြ မ်ားစြာကိုု စံုုစမ္း ေလ့လာေကာက္ထားျပီး ေနာက္လာမယ့္ ၁၀-ႏွစ္
အႏွစ္ ၂၅- မွာ ဒီလိုုေတြ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာနိုုင္တယ္။
ဒီလိုုျဖစ္လာမွာကိုု တင္ႀကိဳျပီး ဒါေတြ ဒီလိုုေတြ ဟိုုလိုုေတြ
လုုပ္သင့္တယ္ဆိုုျပီး အဖြဲ႔ေပါင္းစံုု ပညာရွင္မ်ားစြာက ျငင္းႀက
ခုုန္ႀက ေဆြးေႏြးႀက တိုုင္ပင္ႀကျပီး ဆံုုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႀက။
ဒါကိုုလႊတ္ေတာ္ကိုုတင္ ဆံုုးျဖတ္ႀက အတည္ျပဳႀကရတာပါ။
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ပညာရွင္ တစ္ဖြဲ ့ထည္းနဲ ့ မိုုေကာင္းကင္က က်လာသလိုု လုုပ္ရတာမဟုုတ္ပါဘူး။
(ေမး) ဒါဆိုုဆရာ ဒလ တံတားကေဆာက္ေတာ့မယ္လိုု ့သိထားလိုု႔လား။ ဘယ္ေတာ့ ေလာက္ေဆာက္နိုုင္မလဲ။
(ေျဖ) တံတားက ေဆာက္မယ္လိုု႔ အတိအက် မသိရေသးဘူး။ ဒါေပမဲ ့အစိုုးရကိုု ဂ်ပန္ တတ္သိအဖြဲ ့ (Think Tank) တခုုက စီမံခ်က္ ေရးဆြဲေပးထားျပီး။ အစိုုးရကလဲ ေျမေစ်းကိုု မခ်ရင္ မျဖစ္ေတာ့တာမိုု႔ လုုပ္ကိုု လုုပ္ရေတာ့မယ္။
(ေျဖ) တံတားက ေဆာက္မယ္လိုု႔ အတိအက် မသိရေသးဘူး။ ဒါေပမဲ ့အစိုုးရကိုု ဂ်ပန္ တတ္သိအဖြဲ ့ (Think Tank) တခုုက စီမံခ်က္ ေရးဆြဲေပးထားျပီး။ အစိုုးရကလဲ ေျမေစ်းကိုု မခ်ရင္ မျဖစ္ေတာ့တာမိုု႔ လုုပ္ကိုု လုုပ္ရေတာ့မယ္။
ဒါေပမယ့္ အာဏာပိုုင္ေတြထဲက ဒိုုင္လ်ွိဳ၊
ေျမေတြ ေလွာင္ထားတဲ့သူေတြက အမ်ားႀကီး ရွိေနေတာ့ ေျမေစ်းထိုုးက်မွာကိုု
အေသေႀကာက္ေနႀကတယ္။ သူတိုု႔က အာဏာနဲ ့ တကယ့္ ေကာင္းေပ့ဆိုုတဲ့ ေျမေတြကိုု
ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳေလးနဲ႔ ယူထားတာ။ အခုုေပါက္ေစ်းက မတရားျမင့္တဲ့ေစ်းကိုု
သူတိုု႔အရင္းလိုု ့ထင္ေနႀကတာ။ တကယ့္အရင္းက သိန္း - ၁ဝဝ။
သူတိုု႔က ဒလ စီမံခ်က္ကိုု ေႀကာက္ေနေတာ့ အခ်ိန္ဆြဲနိုုင္သမွ် ဆြဲေနႀကတယ္။ ဒလ-ဘက္မွာလဲ ေျမေတြ လယ္ကြက္ေတြကိုု လိုု္က္ဝယ္ေ နႀကတယ္။ ႏွစ္ပင္စားဖိုု႔ ႀကံေနႀကတာ။
နိုုင္ငံေတာ္အေရးကိုု မိမိအေရးထက္ ဦးစားေပးပါမယ္ ဆိုုထားသူေတြဆိုုေတာ့ ..
နိုုင္ငံေတာ္အေရးကိုု မိမိအေရးထက္ ဦးစားေပးပါမယ္ ဆိုုထားသူေတြဆိုုေတာ့ ..
ဒါဘာလိုု ့ေျပာရသလဲဆိုုရင္ အစိုုးရမွာ ဖိအားသေဘာ သက္ေရာက္တာ ခံေနရပါတယ္။
(က) က ေျမေစ်းေႀကာင့္ လာေရာက္ရင္းႏွီးခ်င္သူေတြ လက္လန္ျပန္လွဲ႔ ေနႀကရတာက တစ္ေႀကာင္း။ အဲဒီလိုုျပန္ႀကတာကိုု
အစိုုးရ မူဝါဒေတြေႀကာင့္ဆိုုျပီး သတင္းအထုုတ္ခံေနရတယ္။
အစိုုးရက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ တိုုက္ဖ်က္ေရးစီမံ ခ်က္ကိုု
ဒီတိုုက္ခန္း အငွားေစ်းက လက္သီးပုုန္းထိုုးတာ ခံေနရပါတယ္။ လစာကိုု ၁ဝ-
ဆတိုုးေပးနိုုင္ဦး ဟိုုက ထပ္တိုုးလိုုက္မွာေလ။ ႀကိဳက္သေလာက္လာခဲ့ဘဲ။
ယခင္က်ေနာ္ေရးဖူးတယ္ေလ။ အခုုလက္ရွိ စက္မႈဇံုုေတြက လုုပ္ငန္းရွင္ေတြ
ဒလ ဘက္ကိုုေျပာင္းခ်င္ေျပာင္း မေျပာင္းရင္ လဒစာျဖစ္သြားမယ္ဆိုုတာကိုု
အခုု ဦးသိန္းစိန္ ဒလ ကိုုတိုုးခ်ဲ႕ ရင္ခ်ဲ ့ မတိုုးခ်ဲ ့ရင္ ၂ဝ၁၅မွာ လဒ စာျဖစ္သြားပါမယ္။ ဒါနဲ႔ မႀကာခင္တံုုးက
ေရႊတိဂံုုေစတီေတာ္ႀကီးေပၚကိုု လဒ နားခဲ့တာ ျပည္သူေတြ ထိပ္လန္ ့ေနႀကတယ္။ တကယ္က ဦးသိန္းစိန္ကိုု ဒလ ကိုု နမိတ္ျပေနတာပါ။ လဒ ကိုုယႀတာေျခ
ဖိုု ့ျပတာပါ။ တိုုက္ရိုုက္ကြက္တိ ယႀတာကေတာ့ ဒလ ပါဘဲ။
ျမင္တတ္ရင္ေပါ့ ။
တခ်ိဳ ့က ေနာက္ေနေသးတယ္။ ေျပာင္ႀကီး ေကာင္းစားဦးမယ္ ေခတ္တဲ့။
ဒလ စီမံခ်က္ အေကာင္အထည္ေဖၚလိုုက္တာနဲ ့ ရန္ကုုန္ေျမေစ်းဟာလဲ ဝယ္သူမရွိေတာ့ဘဲ ေလွာင္လက္ေတြက ထိုုးေရာင္းလိုု ့ ေရာင္းသူေတြ မ်ားျပီး ဝယ္လက္ေပ်ာက္သြားျပီး ေစ်းတြက္ထိုုးက်သြားမွာ ေျမႀကိးလက္ခတ္မလႊဲပါ။
၅ဝ - % ထိုုးက်မလား။ ၆ဝ -%အထိ ထိုုးက်မလား။ ၉ဝ
- % အထိကိုုက်သြားနိုုင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဝယ္သူမဲ့သြားပါမယ္။
ေလွာင္လက္ေတြကလဲ ဒလ ဘက္ေျပး အလုုအယက္ဝယ္ႀကဖို႔ တစ္ရက္ထက္တစ္ရက္
ေစ်းေတြက က်က်လာတာထဲ မပိတ္မိေအာင္ အလုုအယက္ ေရာင္းႀကရေတာ့မွာပါ။ (ဆူနာမီး က်ေစ်းလိုု႔) ပင္သံုုးနံဳးယူရေအင္ ျပိဳကြဲသြားပါမယ္။
(ေမး) ဒီလိုုဆိုုေတာ့ဆရာ ၂ဝဝ၈ - အေမရိကန္လိုု စီးပြားေရး ပ်က္တာမ်ိဳးမ်ား
ျမန္ မာနိုုင္ငံမွာ ျဖစ္လာနိုုင္မလား ။ အေမရိကန္မွာျပိုဳကြဲသြားတာကလဲ အိ္မ္ေစ်းျပိဳတာက စခဲ့လိုု႔ပါ။
(ေျဖ) အေမရိကန္မွာ
ျဖစ္သြားတာက ဘဏ္ႀကိးေတြက ေငြေတြကိုုထုုတ္ေခ်းရာမွာ ဘဏ္ေငြျဖန္ ့ေဝထားရဲ
့ ေနာမ္ ( NORM ) ေဘာင္ေတြ မူဝါဒေတြ ကိုုေက်ာ္လြန္ျပီး
ငါးပြက္ရာငါးစာခ် လုုပ္ခဲ့တဲ့ အမွားပါ ။ ဘဏ္ႀကီးေတြဟာ သူတိုု
့ပိုုင္ဆိုုင္ေငြ လည္ပတ္ေငြ ရဲ ့ ရာခိုုင္ႏွဳန္း ကန္႔သတ္ခ်က္ တခုု (ေနာက္ကေတာ့ လုုပ္ငန္းတစ္မ်ိဳးထဲကိုု ေငြစုုပံုု မေခ်းရတာပါ)။ ဥပမာ
ေဆာက္လုုပ္ေရး (လုုပ္ငန္း အမ်ိဳးအစားတစ္ခုုကိုု - ၁၂ - %)
ထက္ပိုုမေခ်းရ သတ္မွတ္ထား တတ္ႀကပါတယ္)။ အေမရိကန္မွာ ့ျဖစ္သြားတာက
အိမ္ျခံေျမလုုပ္ငန္းေတြကိုု ေငြေတြ စုုပံုုျပီး
အမ်ားႀကီး ေခ်းလိုုက္ေတာ့ အိမ္ျခံေျမ ေဆာက္လုုပ္သူေတြက အျပိဳင္အဆုုိင္
ေဆာက္လုုပ္ႀကေတာ့ ဝယ္လိုုအား Demand ထက္ ပိုုေဆာက္လုုိက္ႀကေတာ့ Supply
ကမ်ားသြားေတာ့ ေရာင္းသူေတြ အလုုအယက္ ေရာင္းႀကရာကေန အိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္ ပ်က္သြားရတာပါ။
ဘဏ္ေတြက ေငြေခ်းရာမွာ ေငြေတြကိုု က႑အလိုုက္ အခ်ိဳးညီခြဲေဝ ေခ်းရတာ ကိုု
စာဖတ္သူေတြ သေဘာေပါက္ေအာင္ ဥပမာေလး ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဘဏ္ဆိုုတာ
ပင္စည္တခုုအေပၚမွာ အကိုုင္းေတြ ၁၂- ကိုုင္းျဖာေနတဲ့ အပင္လိုု
ေငြေတြကိုု ေခ်းရာမွာ ၁၂ ခက္ျဖာေနေအာင္မွ ေခ်းရတာပါ။
တစ္ကိုုင္းထဲ မ်ားမ်ားေခ်းလိုု က္ရင္ အျခားကိုုင္းေတြက ေသးသြားမယ္။ အဲဒီတစ္ကိုုင္းထဲက မတရားႀကီး ေနမယ္ဆိုုရင္ သစ္ပင္ႀကီး ဟန္ခ်က္မညီေတာ့ဘူး။ ေလႀကမ္းတခ်က္ ထိတာနဲ ့လဲေတာ့တာပါဘဲ။
ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ ၂ဝဝ၃ - ခုုနစ္ ေဖေဖၚဝါရီ- ၁ဝ- ရက္ေန
့မွာ ဘဏ္ေတြကေန ေငြထုုတ္ခြင့္ ပိတ္လိုုက္ရတာ ဒီပံုုစံပါဘဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ ဘဏ္ႀကီးေတြ ကိုု္ယ္တိုု္င္က အိမ္ေတြေဆာက္
အလုုအယက္ ေဆာက္လိုုက္ႀကတာက ျဖစ္သြားတာ။
ေဖေဖၚဝါရီ - ၂-ရက္ေန ့မွာ က်ေနာ္ကိုုေတာင္ ေမးတာခံရပါေသး တယ္။ က်ေနာ္က ညီေတြ ေမာင္ႏွမေတြကိုု ဘဏ္အပ္ထား ေငြေတြ ျမန္ျမန္ထုုတ္ထားႀက လိုုက္ေျပာေနတာ သိသြားလိုု႔။
အဲဒီမွာ သူတိုု႔ဆီက ဘဏ္ေငြေတြနဲ ့ ရင္းႏွီး လုုပ္ကိုုင္ႀကတာဆိုုေတာအေဆာက္အဦးတည္ေဆာက္ေရး လုုပ္ငန္းေတြကိုု သူတိုု ့ဘဏ္ပိုုင္ဆိုုင္ေငြရဲ ့ အမာခံေငြထက္ပိုုေခ်းလိုုက္တာ ဘဏ္ေတြရဲ ့အမွား။ လုုပ္ငန္းႀကိးေတြကလဲ အားလံုုး(အမ်ားစုု) ေငြကိုု အိမ္ျခံေျမထဲရင္းထဲ့လိုုက္ေတာ့ အဲဒီေစ်းကြက္လဲ ယိုုင္ေရာ ေျခတဖက္ထဲအေပၚရပ္ေနတဲ့လူလိုု ေျခတဖက္က်ိဳးေတာ့ လဲေရာဘဲ ။
သူတိုု ့ဆီမွာ ဘဏ္ေခ်းေငြ နဲ ့ ဘဏ္တိုုး ကတဖက္။ အိမ္ေတြက
ဝယ္လိုုအားထက္ ေရာင္းအားက မ်ားသြားတယ္။ ေငြပမာဏက အလြန္မ်ားျပားသြားတယ္။ ဒီေငြေတြကိုု က်ားကန္ေပးဖိုု႔ အရံေငြ မရွိေတာ့ ဘဏ္ေတြ ေဒဝါလီ
ခံႀကရတာပါ။
က်ေနာ္တိုု ့ဆီမွာ ေျမေစ်းက်မယ္ဆိုုတာက ေျမေစ်းက ျဖစ္သင့္တဲ့ေစ်းကိုု ျပန္ဆင္းတာ ပါ။ ဥပမာေပးရရင္ ႏြားႏို႔ကိုု ပံုုးရွည္ရွည္ထဲ ထည့္ျပီး
မီးအပူ ေပးထားရင္ ႏြားနိုု ့သဘာဝ အျမဳပ္ေတြ ထလာပါတယ္။
သာမန္ႀကည့္လိုုက္ရင္ ႏြားႏို႔ေတြ အိုုးႀကီးျပည့္ပါဘဲ။ မီးထိုုးတာ
ရပ္လိုုက္လိုု ့ေအးသြားရင္ အျမဳပ္ထေနတာေတြ ရပ္သြားျပီး နိုု႔ရဲ ့
တကယ့္ အရွိပမာဏအမွန္ကိုု ျမင္ရပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔က
ေစ်းရင္းအမွန္ကိုု ျပန္ဆင္းမွာ။ ျပီးလူေတြလက္ထဲ လည္ပတ္ေနတဲ့ေငြေ တြကိုု ဘာမွမထိခိုုက္ဘူး။
က်ေနာ္တိုု႔ဆီက ေျမေစ်းက ႏြားနိုု႔အိုုးအျမဳပ္ ေတြေဝေနတာနဲ ့တူပါတယ္။ တကယ္တန္းတာက နဲနဲ
ေျမေစ်းကစား သူေတြက စားထားလိုု႔ (မီးထိုုးထားလိုု႔) အျမဳပ္ထေနတဲ့ ႏြားနိုု႔အိုုးပါ။ ေနာက္အခုုေျမေစ်းမွာ ဘဏ္ေငြေတြ မပါထားေတာ့ ဘဏ္ေတြျပိဳကြဲစရာ အေႀကာင္းမရွိဘူ း။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္မွာနဲ ့မတူတာက အေမရိကန္မွာက အိမ္ေစ်းက်တာက တကယ့္ ေဆာက္လုုပ္ရတဲ့ အရွိတန္ဖိုုးထက္ကိုု နိမ့္က်သြား တာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္တလံုုးကိုု ေဆာက္ရင္ ဝယ္တာထက္ စားရိတ္ ႏွစ္ဆေလာက္ မ်ားေနပါတယ္။
ဝယ္လက္ေပ်ာက္သြားတာ။ က်ေနာ္တိုု ့ဆီမွာက ဝယ္လက္က ရွိေနတယ္။ ေစ်းက
မဟားဒယား ေျမာက္ေနလိုု ့မဝယ္နိုုင္ႀကတာ။ အေမရိကန္နဲ႔က ေျပာင္းျပန္...
စီးပြားေရးက်သြားမွာ တစက္မွ ပူစရာမလိုုဘူး။ ဟိုုမွာလူထုုကိုုက ငိုုႀက
သတ္ေသႀကျဖစ္ကုုန္တာ။ ဒီမွာလူထုုက ထခုုန္ႀကမွာ။
အဲဒီေတာ့ ေဆာက္လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းႀကိး အခုုထိ
ျပန္နလန္ မထူနိုုင္ေသးပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဆီမွာက အိမ္ျခံေျမေစ်းက
ဘူေဘာင္းႀကီး ေဖါင္းေနတာ။ အရွိတန္ဖိုုးထက္ မ်ားေနတာ။
ဒါကိုုအစိုုးရက ခ်ေပးမွ ဝန္ထမ္းေတြ ခံသာမယ္။
နိုုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမဲ့သူေတြ ဝင္နိုုင္မယ္။
အစိုုးကိုုယ္တိုုင္ ေစ်းခ်ေပးရမွာက သူတိုု ့ တာဝန္။ တခါ ဒလ ဘက္မွာျမိဳ ့အသစ္ေဖၚလိုုက္ရင္ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းေတြ ပိုုမ်ားလားမယ္။ ျပည္သူေတြ အလုုပ္အကိုုင္ ၃-သိန္း ကေန - ျမိဳ ့ေတာ္ကိုု တကယ္ႀကီးႀကီး ခ်ဲ့လိုုက္ရင္ အလုုပ္အကိုုင္ တစ္သန္းေလာက္ ေပၚလာမယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ လံုုးဝ ေျပာင္းျပန္ေနာ္။ ဟိုုမွာက အခုုခ်ိန္အထိ
ေဆာက္လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းေတြ နလန္ျပန္ မထူနိုုင္ေသးဘူး။ ေနာက္ ၁ဝ-ႏွစ္မက
ျပန္ထူဖိုု႔ မလြယ္ေသးဘူး။
(ေမး) ဒါဆိုုဆရာ
အိမ္ေစ်းေျမေစ်းေတြက်ေတာ့ ရႈံးတာဘယ္လိုုအက်ိဳးဆက္ ေတြေပၚလာနိုုင္မလဲ။
အေမရိကန္မွာလိုု စီးပြားေရး ဂယက္ရိုုက္သြားနိုုင္ သလား။
(ေျဖ) လံုုးဝ
မျဖစ္ပါဘူး။ အေမရိကန္မွာ ျဖစ္သြားတာက ေျမေစ်းက်တာမဟုုတ္ဘူး။
တိုုင္ခန္းေစ်း က်သြားတာ။ ဝယ္လက္ေတြ ေပ်ာက္သြားေတာ့
တိုုက္ခန္းတခုု ေရာင္းေစ်းက ေဆာက္လုုပ္ခရဲ့ သံုုးပံုုတစ္ ပံုုဘဲရွိေတာ့တာ။ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းႀကိး ျပိဳ ကြဲသြားတာ။ အလုုပ္ေတြပါရပ္သြားေတာ့ လူေတြအလုုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားတာ။ လူထုုထိခိုုက္ေတာ့ နိုုင္ငံစီးပြားေရးေတြ ပါက်သြား တာ။
က်ေနာ္တိုု ့ဆီမွာက ဝယ္လိုုအားက ရွိေနတယ္။ Demand
ကရွိေနတယ္။ လူေတြမွာ အိ္မ္မရွိဘူး။ ဝယ္ဖိုု႔က မဟားဒယားေစ်း။
အခုုေစ်းက်ရင္ လူေတြက ေပ်ာ္လိုု႔ ထခုုန္ႀကကႀကမွာ။ ေျပာင္းျပန္။ ဒလ
ခ်ဲ႕တဲ့အတြက္ အလုုပ္အကိုုင္က တစ္သန္းေလာက္အထိ တိုုးလာဦးမယ္။
အလုုပ္အကိုု္င္ေတြ တိုုးလာေတာ့ ေငြေေႀကးလည္ပတ္မႈ ပိုုအားေကာင္း လာျပီး စီးပြားေရးပါ ေထာင္တက္လာမယ္။
အေမရိကန္နဲ ့ေျပာင္းျပန္လိုု ့ေျပာထားျပီးပါျပီ။ ဒီေျမေစ်းေတြက ဘူေဖါင္းႀကီးပါ။ ဒီဘူေဖါင္းႀကီးေႀကာင့္ စီးပြားေရး အဟန္ ့အတားေတြျဖစ္ေနရတာ။ ဒီဘူေဖါင္း ေပ်ာက္သြားမွ (တကယ့္အမွန္ ေစ်းအထိက်မွ) စီးပြားေရးေတြ အဆင္ေျပလာပါမယ္။
ေျမပိုုင္ဆိုုင္ထားသူေတြ
အရံွဳး ေပၚရင္ဆိုုတာေတာ့ က်ေနာ္ရွင္းျပပါ့မယ္။ အေမရိကန္မွာ
ေျမဝယ္ထားလိုု ့ တစ္ႏွစ္ကိုု ဘဏ္တိုုးက (၅-%) ေလာက္ရွိရင္ အဝယ္မွန္ရင္
ေျမေစ်း။ တိုုက္ခန္း ေစ်းေပၚကေန ေစ်းတက္လာတဲ ့ႏွစ္အပိုုင္းေတြမွာ (၈- ကေန
၁၂ %) ေလာက္ျမတ္တာကိုု တြက္ျပီး အေလာင္းအစား ဆန္ဆန္ ရင္းႏွီးႀကရတာပါ။
တနည္း အမ်ားႀကီးရင္းထားမွ (၅ -% ကေန ၁၀ -% ) ေလာက္ျမတ္ႀကရတာပါ။
ဒီမွာက
သိန္း ၁၅ဝ-ေလာက္စိုုက္ ဝယ္ထားတဲ့ေျမက (၂ - ၃) ႏွစ္ေလာက္ေနေတာ့ သိန္း ၅ဝဝ သိန္း ၁၅ဝဝ- အဲဒီလိုု ခုုန္တက္ေနတာပါ။ ဒီလိုုတက္နိုုင္ေလ
ေျမေလွာင္ လက္ေတြေပၚလာေလပါ။ ေျမေလွာင္တဲ့ အလုုပ္ဆိုုတာ လူေကာင္းေတြမွ
မဟုုတ္တာ။ ေျမေစ်းက်လိုု႔ ျပည္သူေတြမထိဘူး။ ေျမေလွာင္သူေတြဘဲထိမွာ။ မေကာင္းသူေတြ ထိတာ ဘာပူစရာလဲ။ သာဓုုေတာင္ေခၚရဦးမယ္။တနည္း အမ်ားႀကီးရင္းထားမွ (၅ -% ကေန ၁၀ -% ) ေလာက္ျမတ္ႀကရတာပါ။
သူတိုု ့က မရံႈးဘူး။ ရႈံးတာမဟုုတ္ဘူး။ အျမတ္နည္းသြားတာဘဲရွိမယ္။ မရံွဳးဘူး။
အဲဒီေတာ့ ဒလ - ဘက္တိုုးခ်ဲ ့လိုုက္ရင္ ေျမက ဧကေပါင္း- ၃-
သိန္းေက်ာ္ ေပၚလာပါမယ္။ ႀကည္ျမင့္တိုုင္ တဖက္ကမ္းကိုု
တံတားထိုုးလိုု္က္ရင္ ေနာက္ထပ္ ဧကေပါင္း တစ္သိန္းေလာက္ ေပၚလာပါမယ္။
ေျမေတြေပါလာရင္ ေစ်းက်ရမွာက ထံုုးစံ။
(ေမး).... ေျမပိုုင္ရွင္ေတြ အရံွဳးေပၚနိုုင္တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုုအရံႈးေပၚေတာ့ ျဖစ္လာမယ့္ စီးပြားေရးဂယက္က ဘယ္လိုုရွိနိုုင္ပါမလဲ။
(ေမး).... ေျမပိုုင္ရွင္ေတြ အရံွဳးေပၚနိုုင္တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုုအရံႈးေပၚေတာ့ ျဖစ္လာမယ့္ စီးပြားေရးဂယက္က ဘယ္လိုုရွိနိုုင္ပါမလဲ။
(ေျဖ) အရႈံးမေပၚပါဘူး
။ သူတိုု ့တကယ့္အရင္းက သိန္း- ၁၅ဝ ဘဲရွိတာေလ ။ အခုုသိန္း ၁၅ဝဝ
၂ဝဝဝ-တန္တာက က်သြားခ်ိန္မွာ ... သိန္း - ၅ဝဝ
ေလာက္ေအးေအးေရာင္းနိုု္င္ရင္ကို ု သိန္း - ၂၅ဝ ၃ဝဝ- ျမတ္ေနေသးတယ္။ မရံႈးပါဘူး။ အျမတ္နည္းသြားတာဘဲရွိပါတယ္ ။
စီးပြားေရးက ဒလ - ဘက္တိုုးခ်ဲ ့လိုုက္တာနဲ ့
ေျမာက္ဒဂံုု လႈိင္သာယာေတြ တိုုးခ်ဲ ့တာနဲ ့ မိုုးနဲ
့ေျမလိုုကြာျခားပါမယ္။ ၁၉၈၉ ခုုနစ္ ဗိုုလ္ခင္ညႊန္႔တိုု ့တိုုးခ်ဲ
့တယ္ဆိုုတာ လယ္ကြင္းထဲက နံုုးေျမေတြကိုု ဘူဒိုုဇာနဲ႔ထိုုး
ပံုုေပးျပီး လမ္းေဖါက္ေပးတာေလးနဲ႔ ျမိဳ ့သစ္လိုု႔ သမုုတ္လိုုက္တာပါ။
ဘာမွ ျမိဳ ့ေတာ္အဂၤါရပ္နဲ ့ညီတဲ ့ ေျမေအာက္ေရေျမာင္းမေျပာပါနဲ ့ ကြန္ကရစ္
ေရဆင္းေျမာင္ေတာင္မလုုပ္ေပးေတာ့ အခုုသြားႀကည့္လိုု ့ရပါတယ္။
လမ္းေဘးမွာ ေရဆိုုးေျမာင္းေတြ ျဖစ္ေနတာ အခုုထိရွိတံုုး။
လမ္းေဘးမွာ ေရဆိုုးေျမာင္းေတြ ျဖစ္ေနတာ အခုုထိရွိတံုုး။
ဒလ-ဘက္တိုုးခ်ဲ ့လုုိက္ရင္ အစိုုးရအတြက္ကလဲ
ဘတ္ဂ်က္ အမ်ားႀကီး ရနိုုင္ပါတယ္။ လယ္ေျမေတြကိုု
ေလ်ွာ္ေႀကးေပးသိမ္းလိုုက္ျပီး လူေနအိမ္ကြက္ေဖၚေပးလိုုက္ရင္ တစ္ဧက သိန္း
၂၀- အမ္းထားရင္ တစ္ဧကကိုု သိန္း -ေထာင္ခ်ိီျမတ္ေနပါျပီ။
နိင္ငံေတာ္အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ ဘီလ်ံနဲ ့ ခ်ီဝင္လာပါမယ္။
(ေမး) က်ေနာ္တိုု႔ ႏိုင္ငံျခားကေနကိုု ႀကားေနရတယ္။
လူႀကီးေတြနဲ႔ ပိုုင္တဲ့ ျပည္ပတရုုတ္ေတြ ဒလဘက္မွာ လယ္ေတြကိုု
ေစ်းအမ်ားႀကီး ေပးလိုုက္ဝယ္ျပီး လ.န ေျပာင္းတာလုပ္ေနႀကတယ္တဲ့။ ဆရာသိလား။
သမတႀကီးမိသားစုုနဲ့ ခင္တဲ့တရုုတ္( ျပည္မ တရုုတ္) ကအမ်ားႀကီး ဝယ္ေနတယ္လိုု
့ႀကားရပါတယ္။
သမတႀကီး မိသားစုုနဲ ့ပတ္သက္တာေတာ့ က်ေနာ္မႀကားမိေသးဘူး။ စံုုစမ္းလိုု ့ရနိုုင္ပါတယ္။
ျပည္ပက အေႀကာင္းျပျပီး ကန္ ့သတ္ဖိုု႔ လုုပ္ေနသူေတြကိုုယ္တိုုင္က ျပည္သူေတြ နားမဆန္႔ ႀကားေန သိေနတာေတြကိုု
မသိဘူးလား။ ဒါတိုုင္းျပည္ကိုု ထိုုးေရာင္းစာ းတာ မဟုုတ္ဘူးလား...
(ေျဖ) ဟုုတ္တာေပါ့။ နိုု္င္ငံနဲ ့လူမ်ိဳးအေပၚ
သစၥာေဖါက္တာဘဲ။ ဒါကိုုသစၥာေဖါက္တာ ဟုုတ္မဟုုတ္ လႊတ္ေတာ္မွာ
ေဆြးေႏြးဆံုုးျဖတ္ခ်က္ခ်လာတဲ့
ဒါနဲ ့ေျပာႀကေသးတယ္ ။ သူတိုု ့ဝယ္လိုု
့လိုုက္မဝယ္ႀကနဲ ့ေနာ္တဲ့။ ဗမာေတြဆိုုရင္ လ န အေျပာင္းလုုပ္ဖိုု
့မလြယ္ဘူးတဲ့။ ႀကားလိုု္က္ရတာ မယံုုနုုိင္ေအာင္ကိုုျဖစ္သြား တယ္။
ေျပာေသးတယ။ ေဒၚစုုရဲ ့မဲဆႏၵနယ္မွာ (ဝ) တိုု ့ေနခ်င္လိုု ့ပါတဲ့။
၂ဝ၂ဝ- က်ရင္ ေဒၚစုု မဲလာဆြယ္ရင္ မန္ဒရင္းစကား နဲ ့လာမဲဆြယ္နိုုင္မွ
မဲရမယ္ဆိုုပါ့လား။
ဒလ ဘက္ ေျမေစ်းေတြ ေမးႀကည့္ဦးမယ္။
(ေမး) ဒလ ဘက္ကိုုတံတာထိုုးရင္ ကားဘယ္နစ္လမ္းေမာင္းထိုုး သင့္ပါသလဲ ။ တံတားထိုုးကုုန္က် စားရိတ္ျပန္ရနိ ုုင္ေခ် ေကာင္းရွိပါ့မလား..
(ေျဖ) ေကာင္းမြန္တဲ ့ေမးခြန္းေတြပါ။ ကားလမ္းကေတာ့ အစိုုးရဘယ္လိုုျမင္တယ္ အစိုုးရအေျမာ္အျမင္ေပၚ မူတည္ပါ မယ္။ က်ေနာ့္သေဘာကေတာ့ အနည္းဆုံး - ၆-လမ္းသြား။ ျဖစ္နိုုင္ရင္
၈-လမ္းသြား လုုပ္ေစခ်င္တာေပါ့ ။ အခုုဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြဆြဲေပး ထားတာရွိတယ္
ႀကားပါတယ္။
တံတားကုုန္က်စာရိတ္က တေန ့ တေန ့ကိုု
ျဖတ္သန္းေနရမဲ ့ ကားေတြက ပထမႏွစ္မွာတင္ ပ်မ္းမွ်တေန ့ကိုု
ကားအစီးေရ တစ္ေသာင္းမက ျဖတ္ပါမယ္။ ေနာက္နစ္ေတြဆိုုရင္ ၂..၃..
၅-ေသာင္းျဖတ္ေနႀကရပါမယ္။ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းေတြအတြက္
ပစၥည္းေတြသယ္ႀက။
လုုပ္သားေတြ ကူးလူးႀကရ။ လုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကူးျပီးရင္ တဖက္ကမ္းမွာ ေနစရာမရွိေသးေတာ့ ျပန္ကူးႀကရနဲ ့ ယဥ္ေက်ာပိတ္တဲ့ အထိ ျဖစ္နိုုင္ပါတယ္။
လုုပ္သားေတြ ကူးလူးႀကရ။ လုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကူးျပီးရင္ တဖက္ကမ္းမွာ ေနစရာမရွိေသးေတာ့ ျပန္ကူးႀကရနဲ ့ ယဥ္ေက်ာပိတ္တဲ့ အထိ ျဖစ္နိုုင္ပါတယ္။
ကားတစ္စီးကိုု ျဖတ္သန္းခ- တစ္ေဒၚလာေကာက္ရင္ေတာင္ တေန ့ကိုု ေဒၚလာေသာင္းခ်ိီရမွာပါ။
တခါ စက္မႈဇံုုအနီးမွာ အလုုပ္သမားျမိဳ ့ေတာ္ ေဖၚေပးထားရင္ အလုုပ္သမားေတြ အခ်ိန္မကုုန္ မပင္ပန္းဘဲ အလုုပ္ဆင္းနိုုင္ေတာ့ လုုပ္အား (အလုုပ္စြမ္းရည္) ေတြ တိုုးလာပါမယ္။ ယဥ္ေက်ာပိတ္စရာ ေလ်ာ့သြားျပန္ျပီ။
အက်ိဳးအျမတ္ေတြ အေပါင္းလကၡဏာေတြ တသီႀကီးပါ။ နိုုင္ငံေတာ္
လူႀကီးေတြသာ တျခားနိုုင္ငံေတြက အခက္အခဲေတြကိုု နမူနာယူတတ္ ျမင္ႀကရင္
က်ေနာ္တိုု ့က စီမံခ်က္ က်က် လုုပ္နိုုင္ေတာ့တာေပါ့။
ဆရာေဒါက္တာလိွဳင္ျမင့္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္ ရန္ကုုန္ေျမေစ်း အပိုင္း(၂)အား ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမည္..။