ဒလျမိဳ ့ေတာ္ႀကီး စီမံကိန္း ဒုတိယပိုင္း (ေဆာင္းပါးရွင္ ေဒါက္တာလွဳိင္ျမင့္)
ယခုဒလျမိဳ႕ေတာ္ စီမံကိန္းအား တရုတ္နဲ႔ ပူေပါင္းလုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ သတင္းထြက္ေနတဲ့ စီမံကိန္းျပပံုစံ..
ဒလျမိဳ ့ေတာ္ႀကီး စီမံကိန္း ဒုတိယပိုင္း
(ေဆာင္းပါးရွင္ ေဒါက္တာလွဳိင္ျမင့္)
ပထမ အပိုင္းမွာ Essential / Vital ကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေျခအေန ေနရာေဒသ ကာလကိုလိုက္ အျမဲတမ္း ေျပာင္းေနပါမယ္။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေနေကာင္းေနစဥ္ အလုပ္ေတြ ခိုင္ျမဲေရး တိုးတက္ေရးက အေရးႀကီးေနသလို သူေနမေကာင္းေတာ့ဘူးဆိုရင္ အသက္ရွင္ေရးအတြက္ အဲဒီအခ်ိန္ မွာ Vital ကိစၥက မေန႔ကနဲ႔ မတူေျပာင္းသြားပါျပီ။ အိမ္ေရာင္းျပီး ေဆးကုခ်င္ကုရပါမယ္။ အိမ္က အေရးမႀကီးဘူး လူအသက္ရွင္ဖို႔က နံပါတ္တစ္။ လူအသက္ရွင္ရင္ ျပန္ရွာင္ႏိုင္တယ္။ အထက္က Essentialမွာ အခုဆို ပစၥဖိတ္ပင္လယ္က Kiribati ကၽြန္းစုံဆိုရင္ သူတို႔အတြက္ ေသေရးရွင္ေရးက ပင္လယ္ေရမ်က္နွာျပင္ ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ ကၽြန္းတခုလံုး ေပ်ာက္ကြယ္ပါေတာ့မဲ့ အေရးပါဘဲ။ သူတို႔အတြက္က တကယ့္ ေသေရးရွင္ေရးက ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈ ဟန္႔တားေရးပါ။ အဲဒီလိုကာလ ေဒသ အခ်ိန္အခါ အလိုက္ေျပာင္း ေနပါမယ္။ တခ်ိန္ကေတာ့ သူတို႔လဲ တိုးရစ္ေတြလာေရးက ပထမေပါ့။
အဲဒီလိုဘဲ ဒလဘက္ ေျပာင္းေတာ့ ပင္လယ္ေရ မ်က္နာျပင္ျမင့္တက္မယ့္ အက်ိဳးဆက္ ကို ဒလဘက္ကမ္းမွာ တြက္ခ်က္ထားရန္ လိုေနပါတယ္။ ဒလ ေျမအေနအထားက နိမ့္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါကျပဳျပင္ယူလို႔ ရပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရးေတြလုပ္ရင္း ထြက္လာမဲ့ေျမေတြ ပင္လယ္ေပါက္ ေသာင္ေတြကို ရွင္းရင္ရလာမယ့္ သဲေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ စီမံကိန္းမွာ တြက္ခ်က္ထားဖို႔ လိုတာကိုေထာက္ျပတာပါ။ ေႀကာက္ေနစရာမလိုပါဘူး။
ဒီလိုပါဘဲ နိုင္ငံတခုမွာလဲ Vital/ essential ကအခ်ိန္နဲ႔အမွ် ေျပာင္းေနတာဘဲ။ အခု ဂရိနိုင္ငံမွာ လူေတြ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ကုန္ေနပါတယ္။ ဆူႀကပူႀကေပါ့။ အစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ အသံုးနည္းဖို႔ နံပါတ္တစ္ လုပ္ေနရပါတယ္။ အေႀကြးရွင္ေတြ ကိုျပန္ဆပ္နိုင္ေအာင္ စီမံေနရပါတယ္။ အေႀကြးရွင္ေတြကို ျပန္ဆပ္ႏိုင္ဘို႔က အစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ပ်က္ေနေတာ့ ေခ်းမဲ့သူကမရွိ။ မေခ်းရဲႀကဘူး။ အဲဒီေတာ့ ထပ္အေႀကြးယူေတာ့ ေခ်းသူေတြက စြန္႔စားရေတာ့ အတိုးကမ်ားေနျပန္။ ဥေရာပသမဂၢက ကူေရးလုပ္ေနတာ။ အေျခအေနေပၚ မူတည္ေနတာပါ။ အျမဲေျပာင္းလဲေနမွာပါ။
ဒီလိုပါဘဲ နံပတ္
(၂) Necessary ကိုသံုးသပ္ျပရရင္.. သူက မရွိရင္ေသတဲ့ အထိေတာ့မျဖစ္ဘူး။ မရွိရင္ အခက္အခဲေတြ ရွိေနမယ္။ ပံုမွန္ကေတာ့ ရွိသင့္တဲ့အရာေပါ့။ လူတစ္ဦးကို ႀကည့္ရင္ ေျခ/ လက္/ မ်က္ေစ့/ သြား စတာေတြ မပါဘူးဆိုရင္ အသက္ေသတဲ့ အထိေတာ့ မျဖစ္နိုင္ေပမယ့္ ကိုယ္ေျခေတာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ဖို႔ ခက္သြားပါျပီ။ သူမ်ား အကူအညီ လိုေနပါျပီ။
နိုင္ငံတခုအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ ပညာေရး က်န္းမာေရး အေျခခံ လူမႈအေဆာက္အအံု (Infrastructure) ေတြ မီးသတ္ ရဲလံုျခံဳေရး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး (ေမာ္ေတာ္ကား၊ မီးရထား၊ သေဘၤာေလယာဥ္) မွန္ကန္သင့္မွ်တဲ့ ရာသီဥတု။ ဆက္သြယ္ေရး ဖံုး/လွ်ပ္စစ္ (လွ်ပ္စစ္က မရွိမျဖစ္ထဲကိုလဲ သတ္မွတ္လို႔ ရပါေသးတယ္) အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ မီးက ပထမအုပ္စုမွာ ပါထားပါတယ္။ ေကာင္းမြန္ခိုင္မာတဲ့ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံု တကယ္ေတာ့ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုက တခ်ိဳ႕နိုင္ငံႀကီးေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္ထဲ ထဲ့ထားရပါမယ္။ ဥပမာအေမရိကန္ တို႔မွာ စီးပြားေရး မခိုင္မာရင္ တိုင္းျပည္မွာ ေသျခာေပါက္ ဒုကၡေရာက္သြားပါမယ္။
မိသားစုတခုမွာ ဆိုရင္ စီပြားေရး (အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ၀င္ေငြ)နဲ႔ ပညာေရး က်န္းမာေရး၊ ကား၊ တယ္လီဖံုး စတာေတြဟာ လိုအပ္မႈႀကီးေသာ အရာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္း စတာေတြဟာ အေရးႀကီးေသာ အရာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။
(၃) Useful အသံုး၀င္ေသာ ဟုေရးလိုပါသည္။ ဥပမာ လူတစ္ယာက္တြင္ ဥာဏ္ရည္၊ ထက္ျမက္ျခင္း ကာယဗလေတာင့္တင္းျခင္း၊ ရုပ္ရည္လွပျခင္း၊ အေပါင္းအသင္း မိတ္ေဆြမ်ားျခင္း အျပင္ ဘာသာတရား အဆံုးအမမ်ား ရရွိေနျခင္း စတာေတြဟာ အသံုး၀င္ေသာဟု ေျပာလို႔ရပါသည္။
နိုင္ငံတခုအေနႏွင့္ေတာ့ အားကစားလႈပ္ရွားမႈမ်ား NGO ကဲ့သို႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႀကက္ေျခနီ စသည္မ်ား။ ေဟာ္တယ္ႀကီးမ်ား မဂၤလာခန္းမႀကီးမ်ား၊ အာကစားကြင္းမ်ား၊ ဂီတအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ရုပ္ေသးဇာတ္သဘင္မ်ား ေျပာမယ္ဆို ဒီက႑မွာ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တခုက ဥပမာ အ၀တ္အစားဆိုရင္ ရိုးရိုးအ၀တ္အစားက အေပၚက နံပါတ္-၂ -မွာ သတ္မွတ္ ေပးထားရပါမယ္။ ေခတ္ေပၚ ဖက္ရွင္ေတြ က်ေတာ့ ဒီက႑မွာ ထည့္ထားသင့္သည္ဟု ထင္ပါတယ္။
မိသားစုတခုအေနႏွင့္ေတာ့ ေလးေအးစက္မ်ား အ၀တ္ေလွ်ာ္စက္မ်ား၊ တီဗီြ၊ ပန္ကာ၊ အလွအပ အ၀တ္အစားမ်ား ရတနာမ်ား အားကစားပစၥည္းမ်ား ဆိုဖါထိုင္ခံ ကုလားထိုင္ အမ်ားႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ကားကိုအထက္မွာ ဥပမာ ကုန္ကားဆိုရင္ Necessary လိုအပ္ေသာမွာ ထည့္ထားရပါမယ္။ လူစီးကားလဲ ထည့္ထားလို႔ ရပါေသးတယ္။ သို႔ေပမယ့္ လူစီးကားကို Usefulထဲ ထည့္ထားလဲ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ သို႔ေသာ္ျပိဳင္ကားေတြ အလွစီးကားေတြ က်ေတာ့ Useless ထဲကိုသာ ထည့္ရပါေတာ့မယ္။ နိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ကလဲ အဲဒီလိုကားမ်ိဳးကို အပိုသက္သက္ ကားမ်ိဳးမို႔ အခြန္အေကာက္ ပိုမ်ားမ်ား ေကာက္ရပါမယ္။ အခုျမန္မာနိုင္ငံမွာ အဲဒီကားေတြကို အခြန္ေလွ်ာ့ေပးထားတယ္လို႔ ၾကားမိေနေတာ့ ...မ.ဆ.လ ေခတ္ေလာက္ေတာင္ စိမံကိန္းမရွိတာ ေဖၚျပေနေတာ့တာပါဘဲ။ မရွိတာလား ဗရမ္းဗတာ ျဖစ္ေနတာလား မသိေတာ့ပါဘူး။
(၄) Useless ဒါေတာ့ မရွိရင္ကို ျဖစ္ေနတဲ့ အရာေတြပါ။ သေဘာကေတာ့ အပိုစားသားေတြပါ။ ဥပမာေပးရရင္ ေမာ္ေတာ္ကားတစီးမွာ မရွိရင္ မျဖစ္တာကေတာ့ အင္ဂ်င္ဘရိတ္၊ ဘီး စတာေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ မရွိလို႔ကိုမျဖစ္တဲ့ အရာေတြ။ အဲဒီမွာ အပိုေတြျဖစ္တဲ့ အေတာင္ပံလိုလို ကားေအာက္က အလွအပအကာေတြ စတာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ မလိုတဲ့ အပိုသက္သက္ေတြပါ။
ၾကပ္ေျပးေနျပည္ေတာ္မွ ညဘက္ေရပန္းအလွ ပံုေဖာ္မႈတခု..
နိုင္ငံတခုအေနနဲ႔ ႀကည့္ရင္ ေဖ်ာ္ရည္ေတြ ညကလပ္ေတြ ေရပန္းႀကီးေတြ
မိသားစုတစ္ခုအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ အိမ္မွာ အလွဆင္ထားတာေတြ ဖက္ရွင္ ဒီဇိုင္းအ၀တ္ေတြ အထက္က ေျပာခဲ့သလို ျပိဳင္ကားေတြပါဘဲ။ လူတကိုယ္အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္လဲ ကြမ္းစားတာေတြ ေဆးလိပ္ ေသာက္တာေတြဟာ မလိုအပ္တဲ့ အရာေတြပါ။ တက္တင္း ထိုးတာမ်ိဳးေတြေပါ့ေလ။ ဘီယာ အရက္ စတာေတြပါဘဲ ။
(၅) Harmful ဒါကေတာ့ မရွိကိုမရွိသင့္တဲ့ အရာေတြပါ။ ကာကြယ္တားဆီးရမဲ့ အရာေတြပါ။ ဥပမာ အရက္ေသစာ၊ ဘီယာ၊ ကြမ္းေဆးလိပ္၊ ေလာင္းကစား မူးယစ္ေဆး၀ါး စတာေတြပါဘဲ။ ပစၥည္းအျပင္ လူေတြရဲ ့စိတ္ေနစရိုက္ကို ပ်က္ေစနိုင္ေသာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ိဳးေတြ အႏွိပ္ခန္းေတြ၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းေတြ စတာေတြဟာ မရွိသင့္တဲ့ အရာေတြပ။ ဥပမာ ကိုလိုနီေခတ္နဲ႔ လြတ္လပ္ေရးရစ ေခတ္ေတြမွာ ဘိန္းခန္းေတြ ကိုလိုင္စင္ေပးခဲ့ ေပမဲ့အခု မေပးေတာ့တာလိုပါဘဲ။
ၾကပ္ေျပး ေနျပည္ေတာ္မွ ျမင္ကြင္းတခု
တိုင္းနိုင္ငံအေနနဲ႔ ကေတာ့ အထက္ကနဲ႔ တဆက္တစပ္ထဲပါဘဲ။ ဥပမာ အႏွိပ္ခန္းေတြ ဆိုတာ အႏၱရယ္ေပးမဲ့ အရာေတြပါ။ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့လုပ္ငန္းပါ။ ဒါေတြကို ႀကံ့ဖြတ္ ႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ န.အ.ဖ ေခတ္မွာ မႈိေပၚသလို အမ်ားႀကီး ေပၚလာခဲ့တယ္။ အခုႀကံ့ဖြတ္ အစိုးရရုံးစိုက္ရာ ၾကပ္ေျပးက ရာဇဌာနီ လမ္းဆိုရင္ သန္းေရႊသားသမီးေတြ ရွစ္ေယာက္၊ အိမ္အႀကီးႀကီး ရွစ္လံုး၊ လူႀကီးသားသမီးေတြ ရွိေနႀကျပီး မာဆတ္ခန္းေတြက မိႈလိုေပါက္ေနလို႔ လူေတြက (ရာဇဌာနီလို႔ မေခၚႀကဘဲ မာဆတ္ဌာနီ) လို႔ေခၚေနေႀကာင္းပါ။
ဒီလိုခ်ိန္ထိုး ႀကည့္တတ္တာေလး ေလ့က်င့္ထားႀကရင္ မိမိအိမ္အေရး မိိသားစုအေရး ေနာက္ဆံုး နိုင္ငံအေရးမွာေတာင္ ပဓါနနဲ႔ သာမည ခြဲျခားတတ္သြားပါမယ္။ နိုင္ငံေရးသမားေတြ ပဓါနနင့္ သာမည မခြဲျခားတတ္လို႔ သန္းေရႊတို႔ သက္ဆိုးရွည္ေနတယ္လို႔ ေျပာရင္နာႀကပါမလား။ အဲဒီလိုကို ေျပာလို႔ ရေနတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
အခု ဒလဘက္ဘာလို႔ ေျပာင္းရမယ္ဆိုတာကို အထက္က ငါးခုနဲ႔ ခြဲျခားလိုက္ရင္ ဒလ ဘက္ေျပာင္းဖ႔ို ကေန႔ခတ္ အေျခအေနနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးလိုက္ရရင္ နံပတ္ႏွစ္-Necessary အဆင့္ကိုေရာက္ေနပါျပီ။ နံပါတ္ တစ္အဆင့္အထိကို သတ္မွတ္ရင္လဲ ရေနပါျပီ။ ဒါကေတာ့ ျငင္းလို႔ခုန္လို႔ ေကာင္းႀကမွာေပါ့။ နိုင္ငံေတာ္အျမင္နဲ႔ ႀကည့္ရင္ တစ္မ်ိဳး အေျဖထြက္ေနမယ္။ လူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ တစ္မ်ိဳး အေျဖထြက္ေနပါမယ္။
အခုနိုင္ငံေတာ္မွာ လံုျခံဳေရး အျမင္နဲ႔ႀကည့္ရင္ ဒလထက္ ေနျပည္ေတာ္ေခၚတဲ့ ၾကပ္ေျပးက ပိုအေရးႀကီး ေနေတာ့တာေပါ့။ နိုင္ငံေတာ္ စီးပြားေရး တိုးတက္လာဖို႔က လတ္တေလာ အလြန္အေရးႀကီးေသာ အေႀကာင္းတရား ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးဟာ အခုလိုအတိုင္း ေနာက္ထပ္ ငါးႏွစ္ေလာက္ ဆက္သြားေနရင္ လူထုအံုႀကြမႈကို ရင္ဆိုင္ႀကရပါမယ္။ အစိုးရကလံုျခံဳေရး ရႈေဒါင့္ကေန ႀကည့္တာက တိုင္းတပါးက ထိုးစစ္ဆင္လာရင္ေပါ့။ အင္းစီးပြားေရး ၾကပ္တည္းလို႔ တျပည္လံုး အံုႀကြလာရင္ ေျမတြင္းထဲ ေအာင္းေနလဲ မလြတ္ေတာ့ဘူး။
ၾကပ္ေျပးက သန္းေရႊ လံုျခံဳေရး (လူတစ္ဦးအေရးကိုဘဲ ကြက္ကြက္ကေလးထဲ့ စဥ္းစားထားတာပါ) ဆိုေတာ့ အခုအစိုးရသစ္မွာ ဒီအတိုင္းျမိဳ႕ေတာ္ကို ၾကပ္ေျပးထားျပီး ဆက္သြားေနရင္ ကမၻာ့စီးပြားေရးမွာ ဆက္လက္ ယွဥ္ျပိဳင္နိုင္မႈ က်ဆင္းျပီး ေဒ၀ါလီ ခံရေသာ အစိုးရအျဖစ္ ဇါတ္သိမ္းမလွ ျဖစ္သြားပါမယ္။ ဒီအတိုင္းျမိဳ႕ေတာ္ကို ၾကပ္ေျပးမွာ ဆက္ထားရင္ အခုဂရိမွာ ေဒ၀ါလီခံရတာမ်ိဳး မႀကာပါဘူးလို႔ ေျပာရဲပါတယ္။
အထက္က ဒလ ေျပာင္းေရးျပန္ဆက္ရရင္ ေကာင္းျပီ က်ပ္ေျပးမွာ အစိုးရရံုးေတြထိုင္တာ လြဲေနျပီ ။ အခုအိစုးရသစ္ ရင္ဆိုင္ေနရျပီ။ အခုပင္အခ်ိဳ ့ေသာရံုးမ်ားကိုရန္ကုန္ျပန္ေရြ ့ေနရပါျပီ ။ ဒါဟန္လုပ္ျပီး ေရြ ့ေနရတာ။ ေနျပည္ေတာ္ႀကီးမွာ သုတ္ထားတဲ့ ေဆးေတြေတာင္ မေျခာက္ေသးဘူး အေဆာက္အဦး အမ်ားႀကီး မျပီးေသးဘူး ျဗံဳးစားႀကီးေရႊ႔ဘို ့အရွက္ေျပေလး လုပ္ေနရတာ။ ဘယ္လိုမွ မဟန္ေတာ့ဘူး။
ကဲအဲဒီလိုေရႊ႕ႀကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ေလး အစိုးရပိုင္ အေဆာက္အအံုေတြကို ေလလံျပစ္ထားေတာ့ ဘယ္မွာလဲ ရံုးေနရာ။ အသံုးမက်တဲ့အစိုးရတရပ္ဆိုတာ အိမ္တိုင္ပါ ခၽြတ္ေရာင္းစား ထားျပီးျပီ။ ဒီႀကားထဲ တရုတ္ကို ျမစ္ဆံုဆည္ႀကီး သူခိုးေစ်းနဲ႔ ေပးကမ္းျပီး အေႀကြးေတြ ယူထားလိုက္ေသးတယ္။ ဟာမင္းကလဲ ဒီသူခိုးစကား တယ္ေျပာပါလား လုပ္ေနႀကပါမယ္။ မင္းကလဲကြာ သူခိုးတိုင္းက ခိုးေရာင္းရတာဆိုေတာ့ သူခိုးေစ်းဘဲရမွာေပါ့။ ဟိုကလဲ ခိုးေရာင္းတာသိကို သိသိႀကီးနဲ႔ ၀ယ္ေတာ့ သူခိုးေစ်းနဲ႔ အိုေကကို ဆိုေျပလို႔။ စတားခ်ဳပ္ႀကီးနဲ႔ အစားပုတ္တရုတ္တို႔ အေပးအယူ သင့္ေနႀကတာေပါ့။
ဒီေတာ့ အစိုးရရံုးေတြ ျပန္ေဆာက္ဖို႔ ရန္ကုန္မွာ မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ေရာင္းျပီးသားေတြ ျပန္၀ယ္ရင္လဲ အိမ္ေစ်းေျမေစ်းက မတရား ထိုးတက္သြားပါမယ္။ ေဆာက္ရင္လဲ အခုေခတ္ ႀကီးမားဖြံ ့ျဖိဳးလာတဲ့ စီးပြားေရးပမာဏနဲ့ ရံုးေတြ မနိုင္၀န္ျဖစ္ေနပါျပီ ။ ဒီအစိုးရံုးေတြကို ဒလဘက္ေျပာင္းမွသာ ရနိုင္ပါမယ္...။ ဒါကတစ္ခ်က္ပါ။ ေနာက္ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးဟာ လြန္ခံဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၃၀ေလာက္က စီမံကိန္း လံုး၀ ေခတ္မမွီ ေတာ့ပါဘူး။ ေခါက္ထားဘဲ အလြယ္ဆံုး ေျပာရပါမယ္ ။
ေနာက္ စီးပြားေရးရႈေဒါင့္ကေနေပါ့။ အခုလႈိင္သာယာ ေရႊျပည္သာေတြမွာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ အစိုးရ (အိုးအိမ္က ) တိုက္ရိုက္ခ်ေပးတာကို ရသူကခပ္ရွားရွားပါ။ ေရႊျပည္သာ-၂ -ဘက္မွာဆို ေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္က အကြက္ -၇၀ - (အေကာင္းဆံုးေနရာေတြကို) (တစ္ကြက္ကို ၂ဧကပါ) ယူထားျပီး ႀကားက အိုးအိမ္ကလူတခ်ိဳ႕က ပြဲစားလုပ္ ေရာင္းေပးႀကရတာပါ။ အစိုးရေစ်းက ၂၀၀၄-မွာ သိန္း ၂၄၀- သူတို႔ဆီက၀ယ္ရတာ သိန္း၈၀၀-ေက်ာ္ေတြ။ အဲဒီလိုေတြက ရွိေသးတယ္။ ဒလဘက္မွာ အဲဒီလို မျဖစ္ေအာင္ သမၼတႀကီးခင္ဗ်ား သန္႔ရွင္းေသာ ဂါးဘားမင့္ ျဖစ္ခ်င္ရင္ အခုလို မျဖစ္ရေအာင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို တိုက္ရိုက္ တင္ဒါေခၚစံနစ္နဲ႔ လုပ္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ငန္းေတြကို ဒလဘက္ေရႊ ့နိုင္ရင္ ေကာင္းက်ိဳးက ဒလဘက္မွာ ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းထက္နက္တဲ့ ဆိပ္ကမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရလာပါမယ္။ ပင္လယ္ကူး သေဘာၤေတြအမ်ားႀကီး တျပိဳင္နက္ကပ္နိုင္တဲ့အတြက္ သေဘၤာေတြ ဆိပ္ကမ္းက ေနေရာက္ျပန္လုပ္နိုင္ေလ ၀န္ေဆာင္မႈ စားရိတ္က်ဆင္းေလပါဘဲ။ သေဘၤာေတြ ရက္ႀကာေလ သေဘၤာငွားခက တရက္နံဳး တက္ေနတာပါဘဲ။ သူကေခါက္ေရနဲ႔ တြက္တာမဟုတ္ဘူး။
တခါ ဒလဘက္မွာ စက္ရံုေတြကို ကမ္းနားအနီးမွာ (စက္မႈဇုန္ေတြကို) ေပးထားလိုက္ရင္ ေလကလဲ တိုက္တာေကာင္းေတာ့ ေလထုညစ္ႏြမ္းမႈ သက္သာမယ္။ ကုန္ပစၥည္း သယ္ယူမႈ စားရိတ္သက္သာမႈကို ၀န္ထမ္းေတြကို ကမ္းစပ္ (စက္ရံုမ်ား) နဲ႔မေ၀းတဲ့ေနရာမွာ အစိုးရနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ပူးတြဲျပီး အိမ္ယာေတြ ေဆာက္ေပး၊ သြားလာခ်ိန္ သက္သာေအာင္ စီစဥ္ေပးလိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံဟာ ထိုင္းနိုင္ငံက နိုင္းံငံျခားရင္းနီ္းမႈေတြ က်ေနာ္တို႔ဆီကို ေရႊ႔လာပါေတာ့မယ္ အေသအခ်ာပါ။ ဟထိုင္းနိုင္ငံဘက္မွာ လမ္းပိတ္ဆို့မႈေႀကာင့္ လုပ္ငန္းေတြ စားရိတ္တက္ေနတာကို ေရႀကီးမႈက ဗူးေလးရာ ဖရံုဆင့္ ျဖစ္ေနပါျပီ။
က်ေနာ္တို႔ဒလ စိမံကိန္းကို ျမန္ျမန္အေကာင္အထည္ ေဖၚႏိုင္ေလ သူတို႔ဆီက အရင္းအႏွီးေတြ အျမန္၀င္လာေလပါဘဲ။ ဒီဒလစိီမံကိန္းလုပ္ဖို႔က ဆံုးျဖတ္ေနစရာ မလုိုေတာ့ပါဘူး။ မႀကိဳက္လဲ ဒလ ႀကဳိက္လဲ ဒလ ရမွာပါဘဲ။ ဆံုးျဖတ္ရမွာက တံတားဘယ္ေနရာမွာ ထိုးမယ္။ ဘယ္ေလာက္အျမင့္ေပါ့။ သြားႏိုင္မဲ့ ကားအစိးေရ ရထားလမ္း ပါ၀င္နိုင္မႈေပါ့။ အဲဒါအျမန္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေလာက္ပါတယ္။ ျဖစ္နိုင္လွ်င္ တံတားအျပီးကို မေစာင့္ဘဲ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို အကြက္အကြင္း ရိုက္ခ်ေပးထား။ လွ်ပ္စစ္မီိးရရွိေရး စီစဥ္ေပးထားမယ္ဆိုရင္ လုပ္ငန္းေတြဟာ တံတားလဲအျပီး ျပိဳင္တူေပၚလာပါမယ္။ တံတားထိုးေတာ့ ႀကည့္ျမင္တိုင္ဘက္ကမ္းကို ၀င္/ထြက္ေနတဲ့ ပင္လယ္ကူးသေဘၤာေတြရဲ့ အျမင့္ကုိ လြတ္ေအာင္ ထဲ့တြက္ရင္ တံတားစားရိတ္ ပိုမိုကုန္က်နိုင္သလို တံတားရဲ့ႀကံ့ခိုင္မႈ အားနည္းေစပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒလ ဆိပ္ကမ္းေတြသာ ေပၚလာရင္ လူထုကလဲ ဒလဘက္ အမ်ားစုေရာက္ကုန္ျပီ သေဘၤာ အ၀င္အထြက္ကလဲ ဒလဘက္က ပိုမိုလြယ္ကူျမန္ဆန္ေတာ့ ႀကည့္ျမင္တိုင္ဘက္ လာစရာ မလိုသေလာက္ ျဖစ္သြားပါမယ္။
တခါ ျမိဳ႕ေတာ္ဟာ အခ်ိန္တိုတိုေလး အတြင္းျမိဳေတာ့္ႀကီး ျဖစ္လာမွာဆိုေတာ့ စီမံကိန္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ တြက္ခ်က္ျပီး စံနစ္ဇယားရွိရွိ လုပ္ထားရပါမယ္။ ျမိဳ့ေတာ္ကို နိုင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြဆီက အႀကံဥာဏ္္ရယူျပီး စီမံကိန္းဇယား ခ်သင့္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္လို ပံုစံ ကူးမလား ဆစ္ဒနီလိုပံုစံ ကူးမလား။ တျခားေကာင္းမယ္ထင္တဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္ေတြကို နမူနာယူႀကရမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ နိုင္ငံတကာ ေလယဥ္ကြင္းႀကီးကိုပါ ဒီမွာဘဲ လုပ္ရမွာပါ။
အဲဒီမွာ နိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔အတူ လုပ္ငန္းရွင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားအျပား ပါ၀င္လာႀကပါမယ္။ ဌာေနႏိုင္ငံသားေတြကလဲ တစတစ ခ်မ္းသာလာႀကသူေတြ တိုးပြားလာႀကမွာ ဆိုေတာ့ လူတ္တန္းစား၊ လူဂုဏ္တန္ရပ္ကြက္ႀကီးေတြ ျမိဳ႔နယ္ေလးေတြကို အကြက္ရိုက္ ေဖၚေဆာင္ထားရပါမယ္။ လမ္းမ်ားကိုလဲ ျမိဳ႕တြင္းလမ္းအျပင္ အထူးအျမန္လမ္းႀကီးေတြကို ျမိဳ႕တြင္းထဲမွာကို ကြန္ယက္လို ထဲ့ေရးဆြဲထားရပါမယ္။ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ လူလတ္တမ္းစားအိမ္ရာ လူဂုဏ္တန္ အိမ္ေျမကြက္ေတြကို ေနရာတိုင္းတိုင္းမွာ အစီအစဥ္တက် ေရးဆြဲထားရပါမယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးလို လမ္းေတြမွာ အိမ္ျပြတ္သိပ္ေနေအာင္ လုပ္ရပါဘူး။ ႀကားမွာကြက္လပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ထားေပးထားရပါမယ္။ ေခတ္မွီျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေတြလို တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ လူေနမႈ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ေျပာင္းလဲလာတဲ့အခါ ျမိဳ႕လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္စည္းနိုင္ဖို႔ စီစဥ္ထားရပါမယ္။ အခုဟာက ရန္ကုန္မွာ ေျမကြက္လပ္ ဆယ္ေပေလာက္ လြတ္တာရွိရင္ကို ေရာင္းစားတဲ့အထိ အေမွ်ာ္အျမင္ နည္းပါးသူေတြက တိုင္းျပည္ တက္အုပ္ခ်ဳပ္သြားတာ တိုင္းျပည္ဘယ္ေလာက္ နာတယ္ဆိုတာ တြက္ႀကည့္ပါ။ အဲဒီလိုေရာင္းစာလို႔ ေစ်းရရင္ကိုဘဲ တယ္ဟုတ္ လုပ္ေနႀကေသးတယ္။
က်ေနာ္ ႀကည့္လိုက္ရတဲ့ နိုင္ငံျခားကုမၼဏီက ေရးဆြဲထားတဲ့ ဒလစီမံကိန္း စာအုပ္ထဲမွာ အင္းယားကန္ထက္ ပိုႀကီးျပီး ေကြ႔ေကြ ့ေကာက္ေကာက္ ေရကန္ႀကီး သံုးကန္ပါထားပါတယ္။ ေရေတြကို အထက္ဧရာ၀တီျမစ္ကေန သြယ္ယူျပီး ျဖည့္ထားပါမယ္။ အဲဒီကန္ကေရကို ျမိဳ႕ေတာ္သံုးလုပ္ေနပါမယ္။ သီးသန္႔လဲ ျမိဳ႕ေတာ္သံုးေရေတြ ပါေနပါတယ္။ ကန္ႀကီးေတြတူးရာက ထြက္လာတဲ့ေျမေတြနဲ့ ေဘးပတ္လည္ တပိုင္းကို ေတာင္ကမူေလးလုပ္ျပီး သူေဌးရပ္ကြက္ လုပ္ထားပါတယ္။ ကန္ထဲမွာ ေရလႊာေလွ်ာစီးတာေတြပါ ပန္းခ်ိီနဲ႔ဆြဲထားပါတယ္ ။
တခါမိလႅာကလည္း ေန့စဥ္အခိ်န္နဲ့အမွ် မိလႅာေတြက ပိုက္ေတြနဲ႔မႈတ္ထုတ္ စုရပ္ေတြ အမ်ားႀကီးဆီကို ေရာက္သြားျပီး အဲဒီကေနစုရပ္ႏွစ္ခုမွာ Recycle ျပန္လုပ္တာ ပါပါတယ္..။ တခါေသာက္ေရသန္႔ ရရွိေရး အားကစားကြင္းေတြ အမ်ားႀကီး ထားေပးေရး ေက်ာင္းမ်ားမွာလဲ အားကစားကြင္းေတြ ထားရွိေရး အပန္းေျဖ ပန္းျခံေပါင္မ်ားစြာ ရပ္ကြက္တိုင္း ျမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာ ရွိေနရပါမယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမိဳ့ေတာ္ႀကီးဟာ ဒိီလို ပန္းျခံႀကီးေတြ အားကစားကြင္းႀကီးေတြ ပါ၀င္္ေနေတာ့ အလြန္က်ယ္ျပန္႔ ေနပါမယ္။ အဲဒီအတြက္ ခရီးသယ္ပို႔ေဆာင္ေရးကလဲ အခရာက်ေနပါမယ္။
အစိုးရအေနနင့္ ဒလျမိဳ႕ေတာ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖၚရာမွာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ မနစ္နာေအာင္ ထိုက္သင့္ေသာ ေလွ်ာ္ေႀကးေတြ ေပးရပါမယ္။ ဒိီလိုေပးတာကိုပင္ အစိုးရက ျမတ္ေနပါေသးတယ္။ ဥပမာ လယ္တဧကကို ၁၀-သိန္းေပးလိုက္တယ္ ထားပါ။ အစိုးရက အိမ္ကြက္ရုိက္လိုက္ရင္ အိမ္ကြက္ကေန သိန္း ရာခ်ီေထာင္ခ်ီရေနလို႔ပါ။
အားလံုးကို ေလးစားလွ်က္
လွဳိင္ျမင့္
