ရင္ထဲကရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ အပုိင္း (၁) ေဆာင္းပါးရွင္ (ေမာင္ေမာင္၀မ္း)

ရင္ထဲကရွစ္ဆယ္႔ရွစ္

အပုိင္း (၁) 

ေဆာင္းပါးရွင္ (ေမာင္ေမာင္၀မ္း)

သမုိင္းဆုိတာအၿမင္ကပ္ရုံသက္သက္နဲ႔ ေဖ်ာက္လုိ႔မရႏုိင္ ေကာင္းပါဘူး။ လူသားေတြရဲ႕ အတၱကုိ ေငြေႀကးအာဏာ အက်ိဳးစီးပြားေတြနဲ႔ သြန္းေလာင္းေပးလုိ႔ ယာယီေမွးမွိန္ေကာင္း ေမွးမွိန္ႏုိင္ေပမဲ႔…. အမွန္တရားဆုိတာ…. တေန႔မွာေတာ႔ ေပၚထြန္းလာစၿမဲပါ။

ရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ဆုိတာ ဘာလည္း………….?

ရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ဆုိတာ… စစ္အာဏာရွင္မ်ား အဆက္ဆက္ေၿပာသြားခဲ႔သလုိ…. အေရးအခင္းလား……..

ရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ဆုိတာ…. မင္းမဲ႔စရုိက္ေတြနဲ႔ ၿပည္သူလူထုႀကီးရဲ႕ အသက္အုိးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြကုိ ေၿခာက္လွန္႔ခဲ႔တဲ႔ ပရမ္းပတာ… ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈႀကီးလား။

ရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ဆုိတာ… အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ၿပီး ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ေၿပာင္းလဲ အေကာင္ထည္ေဖာ္ဘုိ႔ကုိ လုိလားတဲ႔ လူထုႀကီးရဲ႕ လူထုေတာ္လွန္ေရးႀကီးလား………..

ဒီေန႔ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အတြက္ကေတာ့ ေ၀၀ါးေနဆဲ ပုံၿပင္တပုဒ္ လုိပါပဲ....။

က်ေနာ္ ၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပုံ အေႀကာင္းကုိ တင္ၿပရာမွာ အကုန္လုံးကုိ က်ေနာ္မသိပါဘူး  အခုက်ေနာ္ေရးတဲ႔ ေဆာင္းပါးဟာ သမုိင္းၿပဳစုေနတာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာေတာ႔ ၾကိဳတင္ေၿပာပရေစ..။ က်ေနာ္ႀကဳံေတြ႔ခဲ႔ရတဲ့ အေတြ႔အႀကဳံေတြကုိ လက္ဆင္႔ကမ္း တင္ၿပလုိက္ၿခင္းသာလွ်င္ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ သင္ခန္းစာယူစရာေတြ ဆင္ၿခင္စရာေတြကုိ ရွစ္ဆယ္႔ရွစ္ လူထုအေရးေတာ္ပုံဆုိတာ ဘာမွန္းမသိတဲ႔… လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ.. ေလ႔လာနုိင္ဘုိ႔ကုိ အထူးရည္ရြယ္ပါတယ္……

က်ေနာ္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကုိ ၁၉၈၄ မွာစေရာက္တယ္၊ ေနရတာက တကၠသိုလ္စာႀကည္႔တုိက္ ေဘးမွာရွိတဲ႔ အင္း၀ေဆာင္မွာ…။ အဲဒီအခါကတေဆာင္လုံး ဥပေဒ ေက်ာင္းသားေတြခ်ည္းပဲ ထားတယ္….။ က်ေနာ္ကံေကာင္း တယ္ေၿပာရမလားမသိဘူး တကၠသုိလ္ပထမႏွစ္ကုိ စတက္တက္ခ်င္းမွာပဲ.. စိတ္တူကုိယ္တူ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဆုံျဖစ္တယ္ေလ....။ အခု အဂၤလန္မွာရွိေနတဲ႔… နာမည္ေက်ာ္ ပန္းခ်ီဆရာ (ပန္းခ်ီထိန္လင္း)၊ ေအာင္လင္း (ယခုဂ်ပန္)၊ ေဇာ္လင္း (ျမင္းၿခံ) သူတုိ႔နဲ႔တြဲၿဖစ္ႀကတယ္…။ ဒီအထဲမွာ က်ေနာ္နဲ႔ ထိန္လင္း တူတာက စာဖတ္၀ါသနာပါတယ္…။ အႏုပညာကုိခုံမင္တယ္။ တံငါနားနီးတံငါ ေၿပာရမလားမသိဘူး..။ က်န္တဲ႔သူငယ္ခ်င္း ေတြပါ ..က်ေနာ္တုိ႔ ၀ါသနာေတြ ကူးကုန္ႀကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ… စာဖတ္ၿခင္းအေလ႔မွာေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ထုံႀကတယ။္ ကမာရြတ္ လွည္းတန္းမွာရွိတဲ႔ စာအုပ္ဆုိင္ေတြဆုိတာ။ က်ေနာ္တုိ႔မသိတဲ႔ ဆုိင္မရွိသေလာက္ပဲ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔က တကၠသိုလ္အႏုပညာ အသင္းမွာလည္းပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူေတြဆုိေတာ႔... အင္း၀ေဆာင္ အခန္းနံပါတ္ ၉၃/၉၄ ဆုိတာ အႏုပညာ အသင္းရုံးခန္းႀကီးလုိပဲ….. ကုိဇာဂနာ၊ အရုိင္း။  ဖုိးၿဖဴ၊ ကင္းေကာင္၊ စုတ္ဖြား ၊ေဂၚဇီလာတုိ႔ကအစ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက….က်ေနာ္တုိ႔ အေဆာင္ ကုိ၀င္ထြက္ သြားလာေနႀကတာ။ ….တခါတခါ ကုိသူရ ေခၚ ကုိဇာဂနာနဲ႔ စာေပေရးရာ၊ အႏုပညာ ကိစၥေတြ၊ အၿငိမ္႔ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးရင္းက... သူ႔ရင္ထဲက ေပါက္ကြဲထြက္လာတဲ႔… အဲဒီအခ်ိန္က အစုိးရ (ၿမန္မာ႔ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစုိးရ)ကုိ မေက်နပ္တဲ႔… စကားလုံးေတြကုိလည္း ႀကားရတတ္တယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ဟာ.. က်ေနာ္႔ဘ၀တေလွ်ာက္လုံးမွာ အလြတ္လပ္ဆုံးအေပ်ာ္ဆုံးနဲ႔ အရသာအရွိဆုံး အခ်ိန္ေတြလုိ႔ပဲ ေၿပာပရေစ…..။ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ… လြတ္လပ္တဲ႔ ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ.. စာေပေတြကုိေလ႔လာခြင္႔ရလုိက္တာကုိက ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ ေၿခလွမ္းအစလုိ႔ပဲ ေၿပာလုိ႔ရႏုိင္မလား မသိဘူး…..

အဲဒီအခ်ိန္ကာလက အုပ္စုိးခဲ႔တဲ႔ မဆလ (ၿမန္မာ႔ဆုုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ အစုိးရ)ဆုိတာ… ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ပါလီမာန္ဒီမုိကေရစီကုိ ဖ်က္သိမ္းၿပီး.. တပါတီအာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ အုပ္စုိးခဲ႔တဲ့ အစုိးရေပါ႔….။ ပါတီ ဥကၠဌ ႀကီးကေတာ႔.. ဦးေန၀င္း(ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း) တုိင္းၿပည္ကုိ သူအာဏာသိမ္းၿပီးခ်ိန္ကစလို႔… ပုဂၢလိကပုိင္ လုပ္ငန္းေတြကုိ အကုန္ၿပည္သူပုိင္သိမ္း… ဆုိရွယ္လစ္စနစ္နဲ႔ တုိင္းၿပည္ကုိ ဆက္လက္ခ်ီတက္မယ္ဆုိၿပီး တံခါးပိတ္စီးပြားေရး မူ၀ါဒကုိ လက္ကုိင္ၿပဳၿပီး… ခရီးဆက္လာလုိက္တာ… တုိင္းၿပည္ဟာ… ကမၻာ႔အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံ အဆင္႔ကုိေရာက္ခဲ႔တယ္။ လူထုတရပ္လုံးရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမူ႔ဟာ ေၿပာစရာစကားလုံး ရွာမရေလာက္ေအာင္ ေအာက္ဆုံးအဆင္႔ကုိ ေရာက္သြားခဲ႔တယ္ေလ…။ တခါကအေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ဂုဏ္တင္႔ခဲ႔တဲ႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံဟာ… ေနာက္၂၆ႏွစ္အႀကာမွာေတာ႔… မ်က္ႏွာငယ္စရာ တုိင္းၿပည္ၿဖစ္သြားတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕အေထြေထြ အႀကပ္အတည္းႀကီးဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားေတြကုိပါ ရုိက္ခတ္ေစခဲ႔တာေပါ႔ တကယ္ေတာ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာသင္ခဲ႔ရတဲ႔… တကၠသိုလ္ဆုိတာ… ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ယွဥ္လုိက္ရင္.. ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ နိမ္႔က်သြားပါတယ္….။ ဒါကလည္း… လြတ္လပ္တဲ႔ ပညာေရးစံနစ္ ပုံစံေတြပ်က္သုဥ္းၿပီး… အာဏာရွင္စနစ္ကုိ သက္ဆုိးရွည္ေစမဲ႔… ပညာေရးပုံစံေတြကုိ အာဏာရွိသူမ်ားက စိတ္တုိင္းက်ခ်ယ္လွယ္ၿပီး… စီမံခဲ႔တာဆုိေတာ႔.. အားလုံးဟာ.. ကေမာက္ကမခ်ည္းပါပဲ။ ေနာက္တခု အေရးႀကီးဆုံးက… လူထုတရပ္လုံးရဲ႕ အေထြေထြ အႀကပ္အတည္းႀကီးက သားသမီးေတြ ၿဖစ္ႀကတဲ႔ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ လာရုိက္ခတ္ ေစခဲ႔တာအမွန္ပါ။ ဒါ႔ေႀကာင္႔၁၉၆၂ခုႏွစ္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာသိမ္းၿပီး ခ်ိန္ကစလုိ႔ ေက်ာင္းသားမ်ားဟာ အံတုေတာ္လွန္ခဲ႔ႀကတာ။

- ၁၉၆၂ ဆဲဗင္းဇူလုိင္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမွဳ

- ၁၉၇၄ ဦးသန္႔ အေရးခင္း

- ၁၉၇၆ မႈိင္းရာၿပည္႔ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမွဳ 

စသၿဖင္႔ေပါ႔ေလ။ ဒါေပမယ့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားရဲ႕ လူမဆန္စြာ ရက္စက္ ၿဖဳိခြင္းမႈေတြေႀကာင္႔ ရဟန္း ၊ ရွင္ ၊လူ ၊ ေက်ာင္းသား ၿပည္သူေတြ အသက္ေပးခဲ့ ရပါတယ္။

စစ္အာဏာရွင္မ်ားကုိ မေက်နပ္တဲ႔ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားဟာ ႀကားထဲမွာလည္း ၾကိဳႀကား ၾကိဳႀကားဆုိသလုိ ေပၚခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔လူထုႀကားထဲကုိ ၿပန္႔ၿပန္႔ႏွံ႔ႏွံ႔ မေရာက္ေအာင္ မဆလအာဏာရွင္မ်ားဟာ ႏွိပ္ကြက္ခဲ႔ပါတယ္…။ ဒီလုိနဲ႔ တႏွစ္ၿပီး တႏွစ္ကုန္လြန္လာခဲ႔ရာက အစ…….

၁၉၈၈

အဲဒီႏွစ္ကေတာ႔ အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ စကံဆုိးလာတဲ႔ႏွစ္လုိ႔ ေၿပာမယ္ဆုိရင္လည္း မမွားေလာက္ပါဘူး..။ အစုိးရ ရဲ႕စီမံခန္႔ခြဲမႈ အမွားေတြ၊ အာဏာရူးသြပ္မႈေတြအတြက္ ေပးဆပ္ရတဲ႔ႏွစ္ပါ။ ဒါမတုိင္မွီမွာ အဆုိးရြားဆုံး ၿဖစ္ရပ္တခုကေတာ႔ ေငြစကၠဴေတြကုိ တရားမ၀င္ ေက်ၿငာလုိက္တဲ႔အတြက္ လူထုတရပ္လုံး အႀကီးအက်ယ္ ထိခုိက္နစ္နာ သြားေစခဲ႔တဲ႔ကိစၥပါ။ လူထုလက္ထဲမွာ လည္ပတ္ေနတဲ႔ ေငြေတြဟာ အဓိပၸါယ္မဲ့ သာမာန္ စကၠဴစုတ္ေလာက္ေတာင္ တန္ေႀကးမရွိ ၿဖစ္ကုန္တယ္။ မူလအစက… မဆလ (ၿမန္မာ႔ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစုိးရ)ကုိ ေထာက္ခံေနတဲ႔ သူေတြေတာင္ ဒီတခ်ီမွာေတာ႔… ေတာ္ေတာ္ကုိ အထိနာကုန္ႀကပါတယ္။ ေၿပာမယ္ဆုိ.. အသက္ဆုံးရႈံးသြားတဲ႔ သူေတြေတာင္ရွိပါတယ္။ လူထုတရပ္လုံးရဲ႕သည္းမခံႏုိင္မႈဟာ အထြတ္အထိပ္ကုိ ေရာက္ေနၿပီ။ သုိ႔ေသာ္ အစပ်ိဳးမယ့္ လမ္းစကုိ ရွာမေတြ႔ေသးဘူး ၿဖစ္ေနႀကတယ္…။ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မိေသးတယ္…။ ပထမတႀကိမ္ ေငြစကၠဴေတြသိမ္းေတာ့ တ၀က္ေလာက္ ၿပန္လဲေပးေသးတယ္။ ေနာက္တႀကိမ္… ၇၅က်ပ္တန္ေတြကုိ တရားမ၀င္ ေငြစကၠဴအၿဖစ္ ေၾကျငာလုိက္ေတာ႔ လုံးလုံးကုိ လဲမေပးေတာ့ပါဘူး။ ရန္ကုန္မွာ ဆူပူမူ႔တခ်ိဳ႕ၿဖစ္တယ္.. လွည္းတန္း ကမာရြတ္ဘက္မွာ မေက်နပ္တဲ႔ လူေတြက. အစုိးရပုိင္ အေဆာက္အဦကုိ ဖ်က္ပစ္တယ္။ မီးပြိဳင္႔ေတြ ရုိက္ခ်ိဳးႀကတယ္။ ေနာက္ ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ပစ္လုိက္တယ္။ အိမ္ၿပန္ဘုိ႔ ပုိက္ဆံမရွိတဲ႔ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားေတြကုိ လမ္းစရိတ္ေတြ ထုတ္ေပးၿပီး… အၿပန္ခုိင္းလုိက္တယ္။

ေက်ာင္းေတြ ၿပန္ဖြင္႔တဲ႔အခါ…. ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ မေက်နပ္မႈ အစိုင္အခဲႀကီး ကေတာ့ ရွိေနဆဲ…. ဒါေပမယ့္ ဘယ္ကစရမလည္း မသိၿဖစ္ေနႀကတယ္…. ဒီလုိနဲ႔ေနလာရင္းက ၁၉၈၈မတ္လမွာေတာ႔ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔.. အရပ္သားေတြ.. လဘက္ရည္ဆုိင္မွာ စကား မ်ားရာကအစ… ၿပသနာေတြ ၿဖစ္ႀကတယ္။ ရုိက္ပြဲေတြၿဖစ္ႀကတယ္။ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ားရဲ႕ အထိန္းအသိမ္း ညံ႕ဖ်င္းမႈေတြေႀကာင္႔….ျပသနာက ေအးခ်မ္းမသြားပဲ… ပုိႀကီးထြားလာတယ္။ ရန္ကုန္စက္မႈ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသား… ကုိဖုန္းေမာ္နဲ႔ ကုိစုိးႏုိင္တုိ႔ လုံထိန္းေတြ ပစ္လုိက္တဲ႔ ေသနတ္ ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ႔ႀကတယ္။ အဲဒီ႔ဂယက္က ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထိပါ ကူးစက္ခဲ႔ၿပီး ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ အႀကီးအက်ယ္ၿဖစ္ခဲ႔တယ္။ တခါ…. တန္းစီခ်ီတက္လာတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အနီး.. အင္းလ်ားကန္ေစာင္းမွာရွိတဲ႔… တံတားနီမွာ… အႀကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းၿခင္း ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ ခံလုိက္ရတယ္။ ေက်ာင္းသားေပါင္း မ်ားစြာကုိလည္း…. အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ဖမ္းထဲ႔ထားလုိက္တယ္။ .ဒါကုိေတာ႔…. ၁၉၈၈မတ္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈလို႔ ေနာင္ကာလမ်ားမွာ သမုိင္းတြင္ေစခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ထင္ရွားခဲ႔တဲ႔ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲကေတာ့ မင္းေဇယ် (၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္း ေဆာင္)နဲ႔ ကုိေဌးႀကြယ္၊ ကိုလွမ်ိဳးေနာင္တုိ႔ ပါ၀င္ခဲ႔ပါတယ္။

၁၉၈၈မတ္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ေတာ႔ က်ေနာ္ေက်ာင္းမွာ မရွိပါဘူး။ ေနမေကာင္းတာနဲ႔ ဇာတိၿမိဳ႕ကုိ ၿပန္ေရာက္ေနေတာ႔ အဲဒီ႔အေႀကာင္းလည္း ေကာင္းေကာင္းမသိပါဘူး။ .နားရည္၀ေအာင္ ႀကားဘူးတဲ႔ အဆင္႔ပဲရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔နယ္ကေန သတင္းေတြ ႀကားေနရေတာ႔… ရင္ထဲမေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ခံစားခဲ႔ရတာ အမွန္ပါ။ .ေက်ာင္းေတြကုိ ဇြန္လမွာ ၿပန္ဖြင္႔ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြ ၿပန္ဖြင္႔ေတာ့ က်ေနာ႔သူငယ္ခ်င္း… ထိန္လင္း၊ ေအာင္လင္း၊ ေဇာ္လင္းအပါ၀င္ အနီးစပ္ဆုံးပုဂၢဳိေတြက ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ထဲမွာပါလုိ႔ဆုိုၿပီး ေက်ာင္းထုတ္ ခံလုိက္ရပါၿပီ။ သူတုိ႔က ေက်ာင္းထုတ္ ခံလုိက္ရတယ္ဆုိတာကုိ မိဘေတြကို အသိမေပးဘူး.။ ဟန္မပ်က္ ေက်ာင္းလာ တက္ႀကတယ္။ ေနစရာအေဆာင္က မရွိေတာ႔ က်ေနာ္႔အခန္းမွာပဲ စုေနႀကတယ္…။ (အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔က စတုတၳႏွစ္ ေရာက္ေနၿပီဆုိေတာ႔ တစ္ေယာက္ခန္း ေတြရတယ္).. ေနာက္ေတာ႔… အေဆာင္မႈးက က်ေနာ္႔ကုိ ေခၚသတိေပးတယ္။ ေက်ာင္းထုတ္ခံထားရတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကုိ လက္ခံမထားဘုိ႔ေပါ႔။ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္.။ အေဆာင္မႈးကလည္း တာ၀န္အရသာ ေၿပာတာပါ…. လက္ေတြ႔…သူငယ္ခ်င္းေတြ အသာေလး ၀င္ေနတာကုိ သိေပမဲ႔လည္း… မသိခ်င္ဟန္ေဆာင္ေနရွာပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔က ေက်ာင္းကုိသာ လာႀကတာပါ…။ ေက်ာင္းတက္ စာသင္မယ္ဆုိတဲ႔ စိတ္ကူး. တေယာက္မွမရွိ ေတာ႔ဘူ။ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ဘုိ႔ကုိ စတင္ဆိုင္းၿပင္းဘုိ႔ကုိပဲ… အားသန္ေနႀကတယ္။ ဘာလုိ႔လည္းဆုိေတာ႔ မႀကာေသးခင္ ပူပူေႏြးေႏြးကာလကမွ က်ေနာ္တုိ႔ေက်ာင္းသားေတြ ေသြးေၿမက်ခဲ႔ရၿပီ။ ေက်ာင္းသားေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီ အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာလည္း ရွိေနဆဲဆုိေတာ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက… စာသင္ႀကားေရးကုိ စိတ္မ၀င္စားေတာ႔ဘူး…။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ၀န္းထဲမွာဆုိ ပုိသိသာတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စာသင္ခန္းေတြထဲမွာ မရွိႀကပဲ…. စာသင္ခန္းၿပင္ပက… ေနရာေတြၿဖစ္တဲ႔… စားေသာက္ဆုိင္တန္းတုိ႔… အာရ္စီ… စာႀကည္႔တုိက္ေရွ႕… ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ ခန္းမေရွ႕…. အဲသလုိေနရာေတြမွာ ၀ုိင္းဖြဲ႔ၿပီး ထုိင္ေနႀကတယ္။ တူရာတူရာ အစုေလးေတြဖြဲ႔… တီးတုိးကုိယ္စီနဲ႔… တေယာက္မ်က္ႏွာ တေယာက္ႀကည္႔ရင္း သူနဲ႔ကုိယ္မသိေတာင္မွ အႀကည္႔ ခ်င္းဆုံမိသြားရင္ လက္မေထာင္ၿပတာမ်ိဳး အေပါင္းသင္းမ်ားတဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီတခါေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ ေကာင္းတယ္ေၿပာရမယ္။

က်ေနာ္ ကိုိဇာဂနာနဲ႔ ေတြ႔ေတာ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လႈပ္ရွားေနတဲ႔ အေႀကာင္းသူ႔ကုိ တီးတုိးဖြင္႔ေၿပာၿပတယ္။ ၿဖစ္ခ်င္ေတာ႔.. သူကလည္း.. သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ လႈပ္ရွားေနတာကုိး….။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ အကူညီေပးတယ္…. က်ေနာ္ကၿမိဳ႕က တေယာက္ဆီကေန ကဗ်ာစာအုပ္ တအုပ္ယူလာတယ္။ ဗားေတာ႔ဂရက္ ကဗ်ာေတြ…။ အဲဒီထဲက.. ကဗ်ာေတြကုိ…လက္ေရး ေတြနဲ႔ကူး ေရးတာကူး…၊ ေနာက္ဖေရာင္းစကၠဴေပၚမွာ.. ကညစ္တံနဲ႔ေရး… မွင္သုတ္… မီးေခ်ာင္းနဲ႔လွိမ္႔ၿပီး… ေကာ္ပီ ေတြပြား။ ညဘက္ လူေၿခတိတ္ခ်ိန္ဆုိ… အုပ္စုလုိက္ခြဲၿပီး… တကၠသိုလ္၀န္း ေနရာအႏွံ႔မွာ စာေတြလုိက္ကပ္ႀကတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လုိပဲ… အၿခားေသာ အုပ္စုေတြကလည္း.. သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ လႈပ္ရွားေနႀကတာ။ ဒါေပမဲ႔…တအုပ္စုနဲ႔ တအုပ္စု မေပါင္းဆုံ မိႀကေသးဘူး။ အာရ္စီထဲမွာ… အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး စာေတြကပ္ေတာ႔… က်ေနာ္တုိ႔က သုံးဖြဲ႔ခြဲထားတယ္။ တဖြဲ႔ကကပ္… တဖြဲ႔က ကင္းေစာင္႔.... အဲဒီ ကင္းေစာင္႔တဲ႔အဖြဲ႔နဲ႔ က်န္တဖြဲ႔က ေပါင္းၿပီး… အဲဒီ႔စာကုိ ၀ုိင္းအုံ ဖတ္ေပးရတယ္။ ေနာက္ေတာ႔… ေက်ာင္းသားအုပ္က တေၿဖးေၿဖးနဲ႔မ်ားလာ… စာထဲမွာပါတဲ႔ အခ်က္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔က အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ေထာက္ခံေဆြးေႏြးေပါ႔…။ တခ်ိဳ႔ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြဆုိ မွတ္စုနဲ႔ လုိက္ကူးတာေတာင္ရွိတယ္…။ (သူတုိ႔ကလည္း ဆက္ၿဖန္႔ဘုိ႔႔မ်ားပါတယ္) ေကာ္ပီဆုိင္ေတြလည္း သြားမကူးရဲဘူးေလ။ ဒီလုိနဲ႔.. မႀကာလွတဲ႔ တေန႔မွာေတာ႔…. က်ေနာ္တုိ႔ အင္း၀ေဆာင္ေပၚမွာ ရွိေနခုိက္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေအာ္ဟစ္သံေတြ… ဆူညံထြက္လာတယ္။ အာရ္စီေရွ႕မွာ ေက်ာင္းသားေတြ… ဆႏၵစၿပၿပီ….. ေက်ာင္း၀န္းအတြင္းမွာ ရွိေနႀကတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ…. အဲဒီေနရာဆီကုိ စုၿပဳံေရာက္လာႀကတယ္။

၁၉၈၈ ရဲ႕ဇြန္လ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈစတင္ခဲ႔ႀကတယ္……..

ေက်ာင္း၀န္းအတြင္းမွာ စီတန္းလွည္႔လည္ ဆႏၵၿပႀကတယ္။ အာရ္စီေရွ႕မွာ ေဟာေၿပာလုပ္တယ္။ ေက်ာင္း သားေတြ တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ေဟာေၿပာႀကေပါ႔။ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ ထင္ရွားခဲ႔တဲ႔ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့.. ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ (ယခုအေမရိကန္ႏုိင္ငံ)ပါ။ ေနာက္မုိးသီးဇြန္….. ကုိကုိလတ္ အစရွိသူေတြေပါ႔…..။ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ ထူးၿခားတာက… ေက်ာင္းသားအေရး လႈပ္ရွားမႈတင္ မကေတာ႔ပဲ… ဒီထက္တဆင္႔ၿမွင္႔တဲ႔… ႏုိင္ငံေရးဆီ လွမ္းတက္ခဲ႔ႀကတယ္။ ဒီမုိကေရစီ သေဘာတရားဟာ… ဇြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ စတင္အၿမစ္တြယ္ခဲ႔ၿပီ။ .ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ၿပန္လႊတ္ေပးဘုိ႔ကုိ ေတာင္းဆုိခဲ႔ႀကတယ္။ ဇြန္ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမူ႔မွာ… အေရးႀကီးတဲ႔ မူတခုကုိခ်ႏုိင္ခဲ႔တယ္။ ဒါကေတာ႔…….. “ ေက်ာင္းသားသပိတ္မွသည္…. အေထြေထြသပိတ္ႀကီးဆီသုိ႔ ” ဆုိတာပါပဲ…..

ေနာက္မႀကာခင္ ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ မဆလအစုိးရဟာ သုံးေနႀက ဗ်ဴဟာအတုိင္း ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ၿဖစ္လာတဲ႔အခါတုိင္းမွာ… ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ စနစ္ကုိ အၿမဲလုပ္တယ္။ ေက်ာင္းေတြကုိ ပိတ္လုိက္ၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားအစုေတြ ကြဲၿပားသြားေအာင္ လုပ္လုိက္တာေပါ႔။ ဆႏၵၿပေက်ာင္းသား အမ်ားစုႀကီးက ေက်ာင္း၀န္းအတြင္းကေန ၿပင္ပကုိထြက္လာခဲ႔ႀကတယ္။ ၿပည္သူေတြနဲ႔ပူးေပါင္းမယ္။ ရန္ကုန္ ၿပည္လမ္းမႀကီး တေလွ်ာက္ ခ်ီတက္ခဲ႔ႀကတယ္။ ဒီခ်ီတက္ဆႏၵၿပပြဲမွာ အေၿခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းက ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေလး ေတြပါ ပါ၀င္လာခဲ႔ႀကတယ္။ စမ္းေခ်ာင္းေၿမနီကုန္း အေရာက္မွာ လုံထိန္းကားေတြနဲ႔.. ၀င္တုိက္လုိ႔ ေသေၾကခဲ႔ရတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒါကုိမခံႏုိင္တဲ႔… လူအုပ္ႀကီးက… လုံထိန္းေတြ ေမာင္းလာတဲ႔ကားကုိ အတင္း၀င္တက္ၿပီး… ကားေပၚမွာပါလာတဲ႔… လုံထိန္းရဲေတြကုိ သတ္ၿဖတ္ ပစ္လုိက္ႀကတယ္။ က်ေနာ္မွတ္မိသေလာက္ ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီးေရွ႔ အေရာက္မွာ… တခါလုံထိန္း အေလာင္းေတြကုိ တင္လာတဲ႔ကားကုိပါ လူအုပ္ႀကီးက မီးနဲ႔ရႈိ႕ ပစ္လုိက္တယ္။ မဆလ အစုိးရက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိပါ အေရးေပၚအေၿခေန(ပုဒ္မ၁၄၄) ထုတ္လုိက္တယ္ေလ။

ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွွားမႈမွာ လူထုနဲ႔ ေက်ာင္းသားအတုိင္း အတာတခုထိ ပူးေပါင္းမိသြားၿပီ။ အႀကမ္းဖက္ သတ္ၿဖတ္မႈေတြကုိ မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ၿမင္လုိက္ႀကရၿပီ။ လူထုရဲ႕ မခံႏုိင္မႈေတြဟာ အထြတ္ အထိတ္ကုိ ေရာက္ေနၿပီ….။ တုိင္းၿပည္ရဲ႕ဆင္းရဲမြဲေတမူ႔ဟာ… ေအာက္ဆုံးကုိ ေရာက္ေနၿပီ…….

ဒါေပမဲ႔… ဒီတခ်ီလည္း…. အာဏာရွင္မ်ားဘက္က… အသာရေနဆဲပါ။ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကုိ ေအာင္ၿမင္စြာ ေခ်မႈန္းႏုိင္ခဲ႔ပါတယ္။ အာဏာရွင္တုိ႔ မေခ်မူန္းႏုိင္လုိက္တဲ႔… အရာကေတာ႔ နယ္အရပ္ရပ္ကုိ ၿပန္သြားႀကမယ့္ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓါတ္မ်ားကုိေတာ့ သူတုိ႔….. မေခ်မူန္းႏုိင္ခဲ႔ပါဘူး။

ဒါဟာ… ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပုံႀကီး ၿဖစ္ဘုိ႔… အစပ်ိဳးမႈတခု ၿဖစ္သြားၿပီဆုိတာ… မဆလတစ္ပါတီ အာဏာရွင္ အစုိးရဟာ…. သိပ္အေလးနက္ မထားခဲ႔ပါဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ ၿဖစ္ေပၚလာေသာ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈတုိင္းကုိ အႀကမ္းဖက္ ေခ်မူန္းဘုိ႔ကုိသာ… အေလးနက္ ထားေနႀကတာပါ။

နယ္အသီးသီးကုိ ၿပန္သြားႀကတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြဟာ… ၁၉၈၈လူထု အေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕ အမာခံရဲေဘာ္ေတြ ၿဖစ္ကုန္ႀကတယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူ ၿငင္းခ်င္ပါသလဲ။

အပုိင္း (၂) ဆက္ပါဦးမည္……

အားလုံးကုိေလးစားစြာၿဖင့္

(ေမာင္ေမာင္၀မ္း)